آیا تفاوتی میان توکن، کوین، ارز دیجیتال و ارز مجازی وجود دارد؟
قطعا تفاوت‌های کوچک و بزرگی بین این مفاهیم وجود دارد. به عنوان مثال جی‌پی مورگان (JP Morgan) کوین JPM خود را به عنوان یک کوین دیجیتال عرضه کرده، در حالیکه شرکت فیس بوک (Facebook) ارز لیبرا (Libra) را به عنوان یک رمزارز (Cryptocurrency) معرفی کرده، و جالب اینکه به همین دلیل است که نهاد‌های نظارتی در جهان نسبت به ارز لیبرا حساسیت بیشتری نشان داده‌اند.
با وجود اینکه کوین JPM و لیبرا از نظر طرح باهم تفاوت دارند، اما کارشناسان حوزه غیرمتمرکزسازی این کوین‌ها را به عنوان رمزارز تعریف نمی‌کنند بلکه آنها را به عنوان پول مجازی (Digital Money) یا ارز دیجیتال (Digital Currency) می‌شناسند، زیرا اساساً این کوین‌ها تحت مدیریت شرکت‌ها فعالیت می‌کنند و بنابراین متمرکز هستند. متاسفانه این موضوع به همین سادگی نیست و نمی‌توان صرفاً براساس متمرکز یا غیرمتمرکز بودن یک کوین، آن را رمزارز نامید. اگرچه غیرمتمرکز بودن، ایدئولوژی اصلی ماورای رمزارزهاست، اما برخی از آنها می‌توانند حداقل تا میزان مشخصی متمرکز نیز باشند.
بنابراین، یک رمزارز نوعی ارز دیجیتال یا مجازی است که از طریق رمزنگاری قوی ساخته شده و دارای امنیت بسیار بالا و غیرقابل تغییر است. اکثر رمزارزها مبتنی بر تکنولوژی بلاک‌چین (Blockchain) هستند. بلاک‌چین یک دفترکل توزیع شده (Distributed ledger) است که توسط شبکه غیرمتمرکزی از کامپیوترها اجرا می‌شود. با این حال، تولید رمزارزهایی که مبتنی بر بلاک‌چین نیستند هم به لحاظ فنی امکان پذیر است. ارز دیجی‌کش (Digicash) از جمله رمزارزهای فاقد بلاک‌چین است. این رمزارز یکی از نخستین انواع پرداخت‌های الکترونیک رمزنگاری شده است که در اوایل دهه 1990 عرضه شد.
اگر بخواهیم کمی پیچیده‌تر توضیح دهیم، زیرشاخه‌های دیگری نیز در میان رمزارزهای قدیمی و مدرن (مبتنی بر بلاک‌چین) وجود دارند. مثلا نئو (NEO) یک کوین است اما کوین بایننس (BNB) در واقع نوعی توکن محسوب می‌شود. همانطور که می‌بینید مفاهیم مربوط به حوزه رمزارزها بسیار پیچیده است و باعث سردرگمی می‌شود. برهمین اساس هدف این مقاله تشریح این موارد به طور ساده و قابل فهم است.
کوین (Coin) چیست؟
به کوین‌های دیجیتالی که وابسته و مختص به بلاک‌چین خود هستند کوین گفته می‌شود. بیت‌کوین (BTC)، مونرو (XMR) و اتریوم (ETH) نمونه‌هایی از کوین‌های رمزارز هستند. کوین‌ها در چه چیزی باهم شباهت دارند؟ تمام کوین‌ها بر روی دفاتر کل (ledger) مستقل خود قرار دارند: BTC بر روی بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین، ETH در بلاک‌چین اتریوم و XMR نیز بر روی بلاک‌چین مونرو فعالیت می‌کند و سایر کوین‌ها نیز به همین صورت است. همچنین تمام این کوین‌ها قابل ارسال، دریافت و استخراج هستند.
همانطور که از نامشان پیداست، کوین‌ها ویژگی‌های مشابه با پول را دارند یعنی قابل تبادل، تقسیم پذیر و قابل حمل بوده و تعدادشان محدود است. بنابراین، طبیعتاً کوین‌های رمزارز کاربردی مشابه با پول نقد فیزیکی دارند و برای پرداخت هزینه‌ها استفاده می‌شوند (البته هنوز به طور گسترده در خرده فروشی استفاده نمی‌شوند). با این حال، استثنائاتی نیز وجود دارد: در حالیکه اتریوم تمام ویژگی‌های یک کوین را دارد، اما عملکردی ضعیف‌تر از نقش پول را ایفا می‌کند، زیرا این رمزارز در بلاک‌چین اتریوم برای تسهیل تراکنش‌ها استفاده می‌شود.
توکن (Token) چیست؟
توکن نوعی دارایی دیجیتال است که درون اکوسیستم یک پروژه استفاده می‌شود.
مهمترین تفاوت توکن و کوین در این است که توکن‌ها برای فعالیت نیاز به یک پلتفرم بلاک‌چین دیگر دارند. اکثر توکن‌ها بر روی پلتفرم اتریوم، غالباُ به دلیل ویژگی‌های قراردادهای هوشمند آن، ساخته می‌شوند. توکن‌هایی که بر روی بلاک‌چین اتریوم ساخته می‌شوند را معمولاً توکن‌های ERC-20 می‌نامند و استیبل‌کوین (Stablecoin) معروف صنعت رمزارز یعنی تتر (USDT) نیز از این نوع توکن است. البته پلتفرم‌های دیگری نیز برای توکن‌ها وجود دارد مثل نئو (NEO) یا ویوز (Waves). همچنین هدف توکن‌ها با کوین‌ها متفاوت است، اگرچه از توکن‌ها نیز می‌توان به عنوان یک روش پرداخت استفاده کرد که به آنها توکن‌های ارزی (Currency token) گفته می‌شود.
بسیاری از توکن‌ها برای استفاده در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps) و شبکه‌های آنها ساخته می‌شوند و به آنها توکن‌های کاربردی (Utility token) گفته می‌شود. هدف اصلی این نوع توکن‌ها فراهم کردن دسترسی دارندگان آنها به عملکرد پروژه است؛ مثل توکن بت (BAT). توکن بت یک توکن ERC-20 است (یعنی پلتفرم بلاک‌چین آن اتریوم است) که برای توسعه تبلیغات دیجیتال ساخته شده است. تبلیغ‌کنندگان با این توکن‌ها تبلیغات را خریداری می‌کنند و سپس سود حاصل از آن بین منتشرکنندگان تبلیغات برای جبران هزینه میزبانی و همینطور بین کاربرانی که آن تبلیغ را مشاهده می‌کنند توزیع می‌شود.
توکن‌های اوراق بهادار (Security token) نوع دیگری از توکن‌ها هستند که اساساً بیانگر سرمایه‌گذاری اشخاص در یک پروژه است. اکثر مردم این توکن‌ها را صرفاً با این فرض که ارزش آنها در آینده افزایش می‌یابد خریداری می‌کنند و این همان دلیل گسترش تمام عرضه اولیه‌ها (ICO) است که متاسفانه بسیاری از این توکن‌های اوراق بهادار را اشتباهاً به عنوان توکن‌های کاربردی می‌خریدند. اوراق بهادار معمولاً تابع بررسی دقیق نهاد نظارتی بوده و بر مبنای سیاست احراز هویت کامل مشتری است، درحالیکه این موارد در بازار عرضه اولیه موضوعیت ندارد.
ارزهای مجازی و دیجیتال چه تفاوتی باهم دارند؟ آيا هردو یک مفهوم را می‌رسانند؟
خیر. یکی از این مفاهیم انتزاعی و دیگری یک مفهوم عینی است.
درحقیقت این مفاهیم بسیار ساده‌تر از مفاهیم توکن و کوین هستند. ارز دیجیتال (Digital Currency) یک مفهوم کلی برای توصیف تمام انواع پول‌های الکترونیکی است، خواه یک ارز مجازی یا رمزارز باشد (البته این دو مفهوم باهم مشابه نیستند). مفهوم ارز دیجیتال اولین بار در سال 1983 در مقاله‌ای از دیوید چائوم (David Chaum) مطرح شد و بعد‌ها این مفهوم را در قالب ارز دیجی‌کش (Digicash) به اجرا درآورد.
از جمله ویژگی‌های ارزهای دیجیتال این است که این ارزها تنها ماهیت دیجیتال یا الکترونیکی دارند و برخلاف اسکناس یا سکه ملموس نیستند. خرید و فروش این ارزها تنها به صورت آنلاین از طریق کیف پول‌های الکترونیک شبکه‌های اختصاصی قابل انجام است. به طور معمول هیچ واسطه‌ای (بانکی) در شبکه این ارزها وجود ندارد و به همین دلیل تراکنش‌های آنها فوری و با کمترین کارمزد انجام می‌شود. و خبر خوب اینکه: ارز دیجیتال و پول دیجیتال دو مفهوم مشابه هستند.
بنابراین: کوین‌ها، توکن‌ها و ارزهای مجازی همگی ارزهای دیجیتال محسوب می‌شوند.
ارزهای مجازی، برخلاف پول‌های معمولی یا حتی برخی ارزهای دیجیتال خاص، توسط یک بانک مرکزی یا سایر نهاد‌های نظارتی بانکی قابل صدور نیستند، که این بیانگر نوسان و بی ثباتی نرخ این ارزهاست. بنابراین رمزارزها کاملاً با ارزهای مجازی متفاوت هستند، و حداقل براساس کتاب AP Stylebook، نباید بجای یکدیگر استفاده شوند، بلکه هردو در زیرشاخه‌ی مفهوم بزرگتری به نام ارزهای دیجیتال قرار دارند.
منبع: Cointelegraph
