ربات هایی که برای انجام معاملات به کار گرفته می‌شوند، درواقع برنامه‌هایی هستند که شرایط بازار را زیر نظر می‌گیرند و معاملات را بر اساس الگوریتم‌هایی که از قبل تعیین شده انجام می‌دهند. این ربات‌ها معاملات خودکار و افزایش تعداد معاملات انجام شده را امکان‌پذیر می‌کنند.
بازارهای مالی سنتی دهه‌های متمادی است که از سیستم‌های خودکار برای مبادله دارایی استفاده می‌کنند. این طور به نظر می‌رسد که در حال حاضر چیزی در حدود 80 درصد از بازار سهام به وسیله ماشین‌ها کنترل می‌شود. اساسا معامله‌گر می‌تواند برنامه‌هایی را براساس استراتژی معاملاتی خود ایجاد کند و در ادامه بازار را به صورت 24 ساعته و در تمام روزهای هفته زیر نظر داشته باشد و بر اساس الگوریتم‌های از پیش تعیین شده معاملات را انجام دهد. مسلما در این حالت نیز کاربر باید از استراتژی خاصی برای سرمایه‌گذاری استفاده کند و بازار نیز باید همگام با استراتژی کاربر گام بردارد. اما زمانی که به درستی از این ربات‌ها استفاده شود دیگر نیازی نیست که معامله‌گر بازار و جایگاه‌های ایجاد شده را در تمام روزهای هفته در تمام ساعات شبانه‌روز زیر نظر داشته باشد.
علاوه براین استفاده از کامپیوترها برای ایجاد معاملات به این معناست که رایانه‌ها هزاران بار سریعتر از یک انسان واکنش نشان می‌دهند و همین امر فرصت‌های زیادی را برای استراتژی مورد نظر در نظر می‌گیرد. ممکن است یک معامله‌گر قادر نباشد به درستی از این فرصت‌ها استفاده کند. همین امر به معنای افزایش تعداد معاملاتی است که انجام می‌شود و این موضوع در بین کاربران حرفه‌ای به شدت محبوب شده است. زمانی که تمام این موارد را با در نظر گرفتن این حقیقت که این دارایی‌های اساسا دیجیتال هستند و بازار مربوط به آنها نیز همواره باز است، در نظر بگیریم، جای تعجب نیست که استفاده از ربات در دنیای رمزارز به شدت با استقبال مواجه شده باشد.
چند نوع ربات معاملاتی وجود دارد؟
تعداد ربات‌های معاملاتی موجود برابر است با تعداد استراتژی‌هایی که برای معامله وجود دارد، اما برخی از رایج‌ترین آنها عبارت هستند از ربات‌هایی که روند موجود در بازار را دنبال می‌کنند، ربات‌هایی که خرید و فروش را بلافاصله در دو بازار انجام می‌دهند ربات‌هایی که با خرید و فروش سریع به دنبال کسب سود هستند.
روند بازار درواقع اساس چیزی است که معامله‌گران هنگامی که استراتژی محتوایی خود را انتخاب می‌کنند به آن می‌اندیشند و ربات‌ها به نوعی طراحی شده‌اند که به صورت خودکار روند بازار را دنبال کنند و این همان کاری است که یک معامله‌گر خوب باید انجام دهد. ربات‌هایی که بر اساس روند (Trends) عمل می‌کنند، با توجه به اینکه بازار چه روندی را پیش گرفته است معاملاتی را انتخاب می‌کنند که از نظر تئوری ارزشمند به شمار می‌رود. این ربات‌ها از ریاضیات و همین طور اطلاعات موجود در بازار استفاده می‌کنند، بنابراین اگر این ربات‌ها به خوبی طراحی نشده باشند با شکست مواجه می‌شوند، اما اگر به خوبی آموزش دیده باشند باید بیشتر موجب افزایش سود یک معامله‌گر شوند.
ربات‌هایی که خرید و فروش دارایی را بلافاصله در دو بازار (Arbitrage) انجام می‌دهند، از تناقض‌های موجود در بازارهای متفاوت سود می‌برند. این برنامه‌ها روند قیمت‌های یک دارایی را در بازارهای متفاوت دنبال می‌کنند و اگر به عنوان مثال قیمت بیت کوین در یک بازار اندکی افزایش پیدا کند و در بازار دیگری کمی ارزان‌تر باشد، ربات به سرعت بیت کوین را در بازار ارزان‌تر می‌خرد و بلافاصله در بازار گران‌تر می‌فروشد. این خرید و فروش سود ناچیزی را در برای معالمه‌گر در پی خواهد داشت. غالبا چنین تفاوت‌هایی در قیمت یک دارایی در بازارهای متفاوت امری متداول است، اما این تفاوت برای بازه زمانی طولانی‌مدت ماندگار نخواهد بود. در حقیقت روی کارآمدن این ربات‌ها تا حد زیادی این حوزه را بیش از پیش به میدان رقابت تبدیل کرده است. به همین دلیل گویا فرصت‌های موجود برای انجام خرید و فروش‌های بلافاصله دارایی در دو بازار نیز به شدت رو به کاهش است.
در برنامه‌ها خرید وفروش سریع برای کسب سود (Scalping) برخلاف ربات‌هایی که روند را دنبال می‌کند در بازارهای یک طرفه به کار گرفته می‌شود. افرادی که به این شیوه وارد بازار می‌شوند سعی دارند با خرید و فروش دارایی براساس پراکندگی پیشنهاد‌های مناقضه، دارایی را به پایین‌ترین قیمت خریداری و به بالاترین قیمت به فروش برسانند. ممکن است این پراکندگی به اندازه چند سنت یا کمتر باشد، اما اگر این پروسه خودکار انجام شود و جایگاه‌های بزرگی برای معامله ایجاد شده باشد، میزان سود دریافتی به شدت در این حالت افزایش پیدا می‌کند. همین امر این استراتژی را به یکی از محبوب‌ترین استراتژی‌های مورد استفاده برای کاربرانی تبدیل کرده است که از ربات‌ها استفاده می‌کنند. البته درست مانند خرید و فروش بلافاصله در دو بازار این شیوه معامله نیز با رقابت‌های زیادی همراه بوده است. به‌این‌ترتیب تنها ربات‌هایی که از سرعت بالایی برخوردار باشند قادر هستند از مزایای استفاده از پراکندگی تغییر قیمت‌ها استفاده کنند.
چه چیزی بازار رمز ارز را تا این اندازه برای معامله‌گرانی که بر اساس الگوریتم‌ها عمل می‌کنند جذاب کرده است؟
عوامل متعددی در معامله رمزارزها دخیل هستند که این حوزه را برای ربات‌های معاملاتی بی‌نهایت جذاب می‌کنند. به عنوان مثال این بازارها اصالتا دیجیتال بوده و در تمام روزهای هفته و شبانه‌روز باز هستند.
دارایی‌های دیجیتالی به صورت ذاتی انتخاب بسیار منطقی برای معامله‌گرانی هستند که از ربات‌ها استفاده می‌کنند. چرا که نخست، این دارایی‌ها به خودی خود آنلاین بوده و بازارهای آنها نیز آنلاین هستند. پلتفرم‌های خودکار نیز انسجام ربات‌ها را ساده کرده است و از آنجایی‌که این بازارها هرگز تعطیل نمی‌شوند آسیبی نیز به ربات‌ها وارد نمی‌شود. این بدان معناست که همواره فرصت‌هایی در تمام روز در اختیار افراد گذاشته می‌شود. و این فرصت‌ها در تمام روزهای هفته وجود دارند. معالمه‌گر به تنهایی قادر نیست به درستی از این فرصت ها استفاده کند.
از این گذشته به دلیل کوچک بودن دارایی‌های دیجیتال در مقایسه با بازارهای سنتی، تاثیر بازار رقابتی روی قمیت‌ها در مقایسه با بازار سهام بیشتر است. با کمک ربات‌ها یک یا گروه کوچکی از شرکت‌کنندگان حرکات قیمت را به نفع خود تحت‌تاثیر قرار می‌دهند یا مسیر حرکت تمام بازار را تعیین می کنند.
در ادامه بیشتر به این مورد می‌پردازیم، اما باید بدانید که اکثر ربات‌ها تنها به دنبال فرصت‌هایی برای دستیابی به سود برای فردی هستند که از آنها استفاده می‌کند. به عنوان مثال در اواخر سال 2017 تفاوت بزرگی بالغ بر 30 درصد بین بازار معاملاتی کره جنوبی و بازار آمریکا وجود داشت. این امر به دلایل متفاوتی روی می‌دهد، دلیلی که چندان نیز بی‌اهمیت نیست، عدم پیوستگی قوانین صادر شده از سوی دولت‌های متفاوت است. صرف نظر از علت این امر ربات‌هایی که برای خرید و فروش بلافاصله دارایی در دو بازار در نظر گرفته می‌شوند برای شکار سود ناشی از چنین فرصت‌هایی بسیار مناسب هستند.
تاثیرات مثبت استفاده از ربات‌ها در بازار رمزارزها
مسلما ربات‌های معاملاتی مزایای بسیاری را برای فردی که از آنها استفاده می‌کند در پی دارند، اما این ربات‌ها در کنار این کار به بازار نیز کمک می‌کنند که کارآمدتر به حرکت خود ادامه دهد و نقدینگی لازم را در پی داشته باشد.
بازار سالم‌تر و حساب شده‌تر
اکنون پر واضح است که چرا یک معامله‌گر باید بخواهد از ربات‌ها در معاملات خود استفاده کند. اما مزایای این ربات‌ها در بازار رمزارزها بسیار وسیع است و جای بحث دارد. این نوع ابزارها معمولا تنها در اختیار موسسات مالی بزرگ هستند، اما امروز هر کسی می‌تواند به صورت مجازی از این ربات‌ها استفاده کند. این امر رمزارزها را یک گام دیگر به هم سطح کردن میدان رقابت بین طبقات اقتصادی نزدیک‌تر می‌کند. مدافعان مکانیزم اتوماسیون و افزایش تعداد معاملات براین باور هستند که این سیستم کارایی تمام بازار را بهبود می‌بخشد و برای سلامت بازار مفید است. نوسانات قیمت در بازار بسیار زود از میان می‌روند و باید بگوییم که روی هم رفته مشاهده قیمت‌ها با استفاده از ربات‌ها به‌مراتب سریعتر انجام می‌شود. تنها در طی چند سال اخیر متوسط پراکندگی قیمت‌ها در بازارهای متفاوت به شدت کاهش پیدا کرده است و بسیاری این امر را ناشی از افزایش استفاده از ربات‌ها می‌دانند.
افزایش نقدینگی منجر به افزایش سود موسسات می‌شود
نقدینگی به معنای برخورداری از خریداران و فروشندگان کافی است که معامله‌گران می‌توانند ازاین موضوع اطمینان حاصل کنند که در زمان و مکان مورد نظر قادر به انجام معامله خواهند بود. یکی از منابع مهم نقدینگی بازار سازان هستند، این افراد غالبا پیشنهاد‌های خرید و فروش را در پراکندگی‌های موجود در بازار مطرح می‌کنند و از تفاوت قیمت‌ها سود می‌برند. زمانی که این استراتژی به دفعات زیاد و با استفاده از الگوریتم‌ها انجام شود، سود قابل توجهی را برای فردی که این استراتژی را به کار گرفته در پی دارد، اما از طرف دیگر میزان نقدینگی را نیز در بازار افزایش می‌دهد. این امر توجه سرمایه‌گذاران بزرگ بازار را به خود جلب می‌کند و همین مسئله روی اندازه بازار تاثیر‌گذار خواهد بود و بازخوردهای مثبتی را در پی خواهد داشت. با توجه به این نکته استفاده از ربات‌های بی‌شماری که در تمام طول روز و در تمام روزهای هفته به دنبال شکار فرصت‌های معاملاتی هستند نیز مشکلاتی را برای بازار به همراه خواهد داشت.
تاثیرات مخرب استفاده از ربات‌های معامله‌گر
با وجود اینکه ربات ها ابزارهای فوق‌العاده‌ای برای بسیاری از معامله‌گران هستند، برخی از معامله‌گران نگران هستند که این کار شرایط را برای دستکاری بازار مهیا کند. به عنوان مثال ممکن است دستکاری‌هایی در قالب افت‌و‌خیزهای ناگهانی قیمت‌ها و همین‌طور دستکاری بازار بدون مرکزیت نیز در بین باشد.
ربات‌ها می‌توانند بازار را دستکاری کنند
استفاده از مجموعه‌ای از ربات‌ها برای افزایش نقدینگی در بازارهای معاملاتی در نگاه اول بی‌ضرر به نظر می‌رسد، چرا که این‌طور به نظر می‌رسد که این کار تنها فرصت‌های بهتری را برای معامله کاربر فراهم می‌کند. اما اگر اکثریت جامعه حاضر در بازارهای معاملاتی را ربات‌ها تشکیل دهند، این امر می‌تواند زنگ خطری باشد که نشان می‌دهد یک جای کار می‌لنگد.
استفاده از ربات‌ها برای تحریک فعالیت‌های معاملاتی واقعی آن هم با این هدف که یک بازار بیش از اندازه فعال برسد، با نام معامله‌شویی که مترادف پول‌شویی است شناخته می‌شود. این اقدام در بازارهای سنتی غیرقانونی است، اما بخش عمده‌ای از جهان رمزارزها همچنان بدون اعمال قانونی به فعالیت خود ادامه می‌دهد. بنابراین چنین اقداماتی در حال حاضر نیز انجام می‌شود. گمانه‌زنی‌هایی نیز وجود داشته است که نشان می‌دهد چیزی در حدود 95 درصد حجم رمزارز موجود در برخی بازارها مشکوک به انجام این کار هستند.
مسائلی نیز با اتوماسیون در بازارهای بدون مرکزیت مطرح شده است که تنها مربوط به معامله‌شویی در بازار نمی‌شود. این چنین مشاهده شده است که ربات‌های HFT در بسیاری از بازارهای بدون مرکزیت اعمال شده‌اند. در این حالت برنامه‌ها کارمزدهایی که به صورت تصاعدی بالا رفته‌اند را در نظر می‌گیرند و از اینکه معاملات خودشان در اولویت قرار می‌گیرد مطمئن می‌شوند. با استفاده از سیستم‌های بسیار سریع و خودکار گویا رقابت برای انسان‌ها به مراتب دشوارتر شده است.
موسسات به سود غیر منطقی دست پیدا می‌کنند
موسسات بزرگی در بازار وجود دارند که اهرم فشار معاملات اتوماسیون را به کار می‌گیرند. اما برتری هایی را در مقابل کاربران جزئی دارند. این پایگاه اطلاعات خدماتی را در اختیار شرکت‌های بزرگ قرار می‌دهد و به آنها اجازه می‌دهد که امکان اجاره و میزبانی سرورها در یک سایت واحد مانند یک بازار مبادلاتی با ارتباط مستقیم با سیستم معاملاتی را میسر کند. این امر بدان معناست که این مشتریان از توانایی بالایی برای ثبت سفارش‌های خود برخوردارند و به کلی از رقبایی که از این سرویس استفاده نمی‌کنند، پیشی می‌گیرند. البته این حساب‌ها اندکی گران‌قیمت هستند و می‌توانند معامله‌گران بسیاری را پشت سر بگذارند.
چطور باید در این زمینه فعالیت کنیم؟
اگر استفاده از ربات‌های معاملات برای انجام خودکار معاملات برای شما جذاب به نظر می‌رسد، منابع زیادی برای شما وجود دارد. برای شروع می‌توانید از مطالعه استراتژی های متفاوتی که برای معامله وجود دارد آغاز کنید و ببینید که چه ربات‌هایی برای اعمال این استراتژی‌ها وجود دارند. اگر واقعا می‌خواهید شخصا وارد عمل شوید نیز بهتر است ربات خود را بسازید. اما این کار غالبا به کاربرانی پیشنهاد می‌شود که از دانش بالایی در زمینه برنامه‌نویسی و معامله برخوردار هستند. برای یک مبتدی ممکن است هوشمندانه‌تر این باشد که از خدماتی استفاده کند که شما را با گزینه‌های موجود در زمینه انتخاب ربات آشنا کند. ابتدا بهتر است به سوالاتی در مورد آنچه که می‌خواهید معامله کنید و فضایی که می‌خواهید در آن معامله کنید پاسخ دهید. به‌این‌ترتیب سیستم بهترین استراتژی موجود را بر اساس وضعیت فعلی بازار به شما معرفی می‌کند.
منبع: Cointelegraph
