برای درک بهتر روابط موجود در بازار رمزارز می‌توان آن را به عنوان یک منظومه شمسی در نظر گرفت که در مرکزیت آن بیت‌کوین (BTC) قرار دارد و طیف وسیعی از کوین‌ها با اندازه‌های مختلف به دور آن درحال چرخش هستند. اصطلاحی که این تاثیر را توصیف می‌کند شاخص تسلط بر بازار (Dominance) بیت‌کوین نام دارد و آشنایی با این مفهوم بسیار حائز اهمیت است. اما سلطه بیت‌کوین دقیقاً به چه معناست؟
منظور از سلطه بیت‌کوین چیست؟
سلطه بیت‌کوین به بیان ساده یعنی سهم بیت‌کوین از ارزش کل بازار رمزارز. ارزش بازار از حاصل ضرب کوین‌های در گردش در قیمت فعلی آن‌ها بدست می‌آید. بنابراین زمانی که بیت‌کوین تنها رمزارز موجود در بازار بود، سلطه آن در بازار 100 درصد بود. با به وجود آمدن کوین‌های دیگر، سهم بیت‌کوین از ارزش بازار رمزارز کاهش و به همین ترتیب قدرت آن در بازار رمزارز کاهش یافت.
شاید ارزش بازار بهترین معیار برای سنجش سلطه بیت‌کوین نباشد، اما به هرحال در این جا صحبت از قیمت و بازارهاست که به راحتی می‌توان کمیت آن‌ها را اندازه‌گیری نمود. بنابراین با مراجعه به پلتفرم‌هایی مثل کوین‌مارکت کپ (Coinmarketcap) یا کوین گکو (Coingecko) می‌توانید مقدار سلطه بیت‌کوین و نمودار آن را مشاهده کنید.
چرا سلطه‌ی بیت‌کوین اهمیت دارد؟
در مقام مقایسه، دنیای کریپتو مانند منظومه‌ی شمسی خودمان است و همانطور که خورشید از طریق جاذبه تاثیر اساسی بر روی سیاره‌های اطرافش دارد، بیت‌کوین هم از طریق قیمت بر روی پروژه‌های دنیای کریپتو تاثیر می‌گذارد.
قیمت، جزئی از سلطه محسوب می‌شود؛ بنابراین قیمت بیت‌کوین هم رابطه‌ای قوی با کوین‌های دیگر دارد. اما قیمت‌ها همیشه همگام با یکدیگر حرکت نمی‌کنند و میزان این رابطه به نظریه‌ی سلطه بستگی دارد.
طرفداران سرسخت بیت‌کوین بر این باورند که اصطلاحاً تنها یک سیاره می‌تواند در منظومه‌ی شمسی وجود داشته باشد و بقیه‌ی کوین‌ها توسط بیت‌کوین که در مرکزیت منظومه‌ی کریپتو قرار دارد، از بین خواهند رفت. طرفداران اتریوم هم همین دیدگاه را دارند.
در نتیجه، سلطه‌ی بیت‌کوین شاخصی برای تغییر میزان تاثیر آن در فضای کریپتو و همچنین رابطه‌ی آن با الگوریتم اثبات کار و تمرکززدایی است که مولفه‌ی اصلی تفکر ماکسیمالیسم می‌باشد.
اثبات کار نیازمند مصرف انرژی مداوم و یکنواخت است و روی محیطی که عموماً دارای مباحث سیاسی است تاثیر می‌گذارد. سلطه نیز مقیاسی برای پذیرش همین مولفه‌ی اساسی است.
علاوه براین، یک شاخص سلطه‌ی رقابتی به نام “شاخص سلطه‌ی واقعی بیت‌کوین” نیز وجود دارد که فقط کوین‌های مبتنی بر الگوریتم اثبات کار (POW) را مقایسه می‌کند. در حال حاضر با اینکه الگوریتم اتریوم در حال تغییر از اثبات کار به اثبات سهام است، ولی در همین دسته قرار می‌گیرد که اگر این تغییر به صورت موفقیت‌آمیز انجام شود، می‌تواند تاثیر بسزایی در تغییر سلطه داشته باشد.
قیمت‌ها در بازارهای گاوی تورمی و دارای حباب هستند، اما این حالت به طرز نامتناسبی در میان آلت‌کوین‌ها نیز دیده می‌شود. آلت‌کوین‌ها دارای استیبل کوین (stablecoins) هستند که نقش مهمی در تبدیل از پول سنتی یا فیات (fiat) به کریپتو دارند ؛ اما سهولت تولید کوین‌های جدید و رفتار معاملات تفننی، باعث ایجاد نوسان در سلطه‌ی آلت‌کوین‌ها می‌شود.
این رفتار را می‌توان به صورت ترکیبی از سوگیری واحد و ترس از دست دادن فرصت سرمایه‌گذاری (FOMO) تعریف کرد. سوگیری واحد در واقع تمرکز غیرمنطقی بر کوین‌هایی مانند بیت‌کوین است که قیمتی کمتر و ارزان‌تر از بقیه دارند و FOMO بیشتر در بازارهای پرشتابی رایج است که سرمایه‌گذاران تازه‌وارد آن، به دنبال پروژه‌های جدیدی هستند که امیدوارند تا ۱۰۰ برابر رشد کنند.
منبع: Learncrypto
