اگر از جمله افرادی هستید که به ارزهای دیجیتال علاقه دارید و دوست دارید از این بازار به سودآوری برسید، احتمالا نیاز به تحلیل بازار ازجمله تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال خواهید داشت. بازار ارزهای دیجیتال نیز مانند هر بازار دیگری، برای موفقیت و رسیدن به سودآوری نیاز به تحلیل و آموزش دارد. بهویژه با توجه به پرنوسان بودن این بازار، احتمال اینکه بدون آموزش و تحلیل سرمایه خود را بر باد بدهید بسیار زیاد است.
البته در حال حاضر وبسایتها، مجموعهها، رسانههای اجتماعی و صرافیهای داخلی و خارجی بسیاری هستند که با ارائه سیگنال ارز دیجیتال، شما را برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال و رسیدن به سودآوری کمک میکنند. از جمله کانال سیگنال ارز دیجیتال مجموعه ارزجدید، که میتوانید با خیال راحت در آن عضو شده و تریدی پرسود داشته باشید. با این حال، بهعنوان کاربری که قصد دارد در این بازار فعالیت مداوم داشته و درآمدزایی کند، آشنایی با روشهای تحلیل بازار و استفاده از آن نیز خالی از لطف نخواهد بود.
تحلیل فاندامنتال، که قصد داریم در این مطلب از ارزجدید به معرفی و آموزش نکته به نکته آن بپردازیم، یکی از انواع تحلیلهای ارزهای دیجیتال است که طیف گستردهای از دادهها و پارامترها را در نظر میگیرد. تحلیلی که میتواند در کنار تحلیل تکنیکال، بینشی قوی و تاثیرگذار نسبت به بازار در اختیار شما قرار دهد. برای آشنایی بیشتر با این روش تحلیلی، با ما همراه باشید. همچینین میتوانید برای آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال به صورت تخصصی اقدام کنید.
انواع تحلیل در بازار ارزهای دیجیتال
قبل از پرداختن به توصیف ماهیت تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال و معرفی پارامترهایی که در آن مورد توجه قرار میگیرند، پرداختن به این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است که انواع تحلیلهای ارزهای دیجیتال کدام هستند؟
در حالت کلی، برای آنالیز ارزهای دیجیتال، سه نوع تحلیل معرفی شده است:
- تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)
- تحلیل فاندامنتال یا بنیادی (Fundamental Analysis)
- و تحلیل سنتیمنتال (Sentimental Analysis)
هر یک از این سه روش تحلیل، نحوه آنالیز و معایب و مزایای خودشان را دارند و اطلاعات ویژهای را نیز در خصوص بازار ارزهای دیجیتال در اختیار شما قرار میدهند. اینکه کدام تحلیل بهتر است، بسته به موضعی است که در آن قرار دارید و هدفی که برای آن به دنبال تحلیل میگردید. در برخی موارد، شاید صرف استفاده از نمودارهای قیمتی یک ارز دیجیتال – که به تحلیل تکنیکال اشاره دارد – کافی باشد. این در حالی است که در برخی موارد دیگر، ممکن است نیاز به اطلاعات گستردهتر در مورد ارز دیجیتال موردنظر داشته باشید و مثلاً تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال به کارتان بیاید.
تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال چیست؟
تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال که به آن تحلیل بنیادی یا بنیادین ارزهای دیجیتال نیز گفته میشود، درواقع به بررسی دقیق و موبهموی دادههای موجود در خصوص یک ارز دیجیتال اطلاق میشود. بنیانگذار روش تحلیل فاندامنتال، بنجامین گراهام (Benjamin Graham)، یکی از بزرگترین مدیران سرمایهگذاری جهان و از اقتصاددانان معروف ایالات متحده آمریکا است. به عقیده گراهام، در تحلیل فاندامنتال، عوامل زیادی دخیل هستند که نیاز به بررسی و ارزیابی دارند.
این نوع از تحلیل، برای بررسی و ارزیابی ارزش ذاتی ارزهای دیجیتال و همینطور شرکتها و سهام مورد استفاده قرار میگیرد و میتوان در بسیاری از بازارهای مالی، از جمله فارکس، بورس و ارزهای دیجیتال از آن بهره برد.
بدیهی است که دادههای تاثیرگذار بر هر یک از بازارهای فوق با هم متفاوت هستند و از این رو، تحلیل فاندامنتال هر یک از این بازارها نیز منحصربهفرد است. هدف از تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، ارزیابی ارزش ذاتی انواع ارزهای دیجیتال بر اساس اطلاعات گستردهای از قبیل رفتار کاربران، فناوریهای مورد استفاده، اهداف پروژههای مبتنی بر ارز دیجیتال موردنظر، حامیانی که از آن پشتیبانی میکنند، تعداد کاربرانی که در شبکه فعالیت دارند و معیارهایی از این دست است.
با استفاده از تحلیل فاندامنتال، شما میتوانید ارزیابی دقیقتری از ارزش ارز دیجیتال مورد نظر داشته باشید و ببینید که قیمتگذاری فعلی آن منطقی است، پایینتر از قیمت واقعی است یا بیشازحد ارزشگذاری شده است. رویکردی که به شما کمک میکند تا با چشمی بازتر برای ترید ارز دیجیتال مورد نظر تصمیم بگیرید و علاوه بر سودآوری، حاشیه ضرر و زیان خود را نیز در بازار به حداقل برسانید.
برای اینکه بتوانید در بازار جدید، پر رمزوراز و در عین حال پرنوسان ارزهای دیجیتال دوام آورده، سرمایه خود را حفظ کنید و بتوانید سود کسب کنید، باید چند مهارت مهم را یاد بگیرید. باید درک درستی از ماهیت ارزهای دیجیتال، بلاکچین و بازار رمزارزها داشته باشید، بتوانید استراتژی درست و منطقی برای فعالیت در بازار انتخاب کنید و در عین حال، تحلیلگر خوبی هم باشید.
مزایا و معایب تحلیل فاندامنتال
تحلیل فاندامنتال نیز مانند هر راهکار دیگر تحلیلی، معایب و مزایایی دارد که آن را از سایر روشهای تحلیلی ارزهای دیجیتال متمایز میکند. عمدهترین مزایای تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال عبارتند از:
- کمک به ارزشگذاری ذاتی ارز دیجیتال در بازار
- پیشبینی بلندمدت روند قیمتی ارز دیجیتال
- سرمایهگذاری مطمئنتر بر اساس معیارهای کمی و کیفی
- کمک به درک و دید کلی نسبت به بازار
اما معایبی نیز برای تحلیل فاندامنتال مطرح است که عبارتند از:
- عدم امکان اطلاع از همه اخبار و عدم دسترسی به همه دادهها
- امکان فیک یا نامعتبر بودن منایع اطلاعاتی (حتی اطلاعات مندرج در وایت پیپر)
- امکان تفسیر اشتباه برخی از دادهها
- زمانبر بودن تحلیل فاندامنتال
- و اعتبار نسبتاً پایین آن
تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال ارز دیجیتال
در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال، برای بررسی روندهای بازار و ارزیابی ارز دیجیتال مورد نظر، صرفا به دادههای قیمتی و نمودارها اکتفا میشود. درواقع، در این روش تحلیل بازار، تحلیلگر نمودارها و چارتهای قیمتی ارز دیجیتال مورد نظر را بر اساس یکسری الگوها و استانداردها و با استفاده از برخی اندیکاتورها و شاخصها بررسی کرده و در مورد آینده ارزشگذاری ارز تصمیم میگیرد.
ایده اصلی پشت این نوع از تحلیل بازار ارزهای دیجیتال، این است که «تاریخ خودش را تکرار میکند». به این مفهوم که کاربران، به احتمال زیاد در آینده نیز همان رفتارهایی را تکرار خواهند کرد که پیشتر از آنها به ثبت رسیده است. بر همین اساس نیز یک تحلیلگر تکنیکال ارزهای دیجیتال، با استناد به روندهای قبلی بازار، برای روندهای آتی آن پیشبینی میکند. بدیهی است که در بازار پرنوسانی مثل بازار ارزهای دیجیتال، این روش همیشه هم جواب نمیدهد.
ممکن است یک اتفاق خارجی، مثل سقوط یک بانک – درست مثل سقوط بانک سیلیکون ولی (SVB) که منجر به سقوط ارزش دلار و بازار شد – یا فروپاشی یک صرافی – مثل اتفاقی که در مورد افتیایکس (FTX) شاهدش بودیم – کلیه معادلات تکنیکال را به هم بریزد. با این حال، در بسیاری از موارد نیز بهویژه در کوتاه مدت، اکثریت قریب به اتفاق پیشبینیهای مبتنی بر تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال درست از آب درمیآید. برای آشنایی بیشتر با این روش تحلیل، میتوانید مطلب «تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال» ارزجدید را مطالعه فرمایید.
تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، نوع دوم روشهای تحلیل بازار ارزهای دیجیتال است، ارزیابی ارزش ذاتی ارزهای دیجیتال و مقایسه آن با قیمت معرفی شده از سوی بازار است. در واقع، عمدهترین تفاوت تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال و تحلیل تکنیکال، علاوه بر دادههای مورد استفاده به منظور تحلیل، در هدف آنها است. تحلیل تکنیکال، به دنبال پیشبینی قیمت آینده ارزهای دیجیتال است، در حالی که تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، ارزش ذاتی ارزها را هدف گرفته است.
به زبان سادهتر، برای اینکه یک ارز دیجیتال را خریداری کنید و از آن به سودآوری برسید، هر دو تحلیل کمک کننده خواهند بود:
- با استفاده از تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال، میتوانید ارزهایی را شناسایی کرده و خریداری کنید که قرار است در آیندهای نه چندان دور افزایش قیمت داشته باشند.
- تحلیل فاندامنتال نیز به شما کمک میکند تا با شناسایی ارزش ذاتی ارزهای دیجیتال، ارزهایی را خریداری کنید که قیمت بازارشان کمتر از ارزش واقعی آنها است و پتانسیل این را دارند تا به ارزش واقعی خود رشد کنند.
البته، با وجود اینکه در تحلیل تکنیکال عمیقاً و مستقیماً با اعداد و ارقام سروکار داریم، تحلیل فاندامنتال ازشگذاری ارزهای دیجیتال را بهصورت کیفی تحلیل میکند. درواقع، در این روش، برخلاف تحلیل تکنیکال که روندهای قیمتی خود ارز دیجیتال موردنظر را بررسی کرده و اعداد و ارقام را ارائه میدهد، تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، ارز موردنظر را بهصورت کیفی تحلیل کرده و ارزش ذاتی آن را در مقایسه با ارزهای دیگر بهصورت کیفی ارائه میدهد.
تحلیل سنتیمنتال نیز شباهت زیادی به تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال دارد. این تحلیل نیز کاری با اعداد و ارقام و روندهای قیمتی ارز دیجیتال مورد نظر ندارد و با بررسی و تحلیل نکته نظرات، احساسات، رفتارها و رویکردهای کاربران و سرمایهگذاران، پیشبینی میکند که ارز مربوطه آینده روشنی دارد یا نه.
البته، نوع چهارمی از روشهای تحلیل بازار ارزهای دیجیتال نیز وجود دارد که تحلیل آنچِین (On Chain Analysis) نام دارد. این روش نیز از اطلاعات موجود روی بلاکچین و فعالیت کاربران (نودهای شبکه) برای تحلیل بازار ارزهای دیجیتال استفاده میکند و به همین دلیل نیز به آن، عنوان آنچین – به معنی روی زنجیره یا درون زنجیرهای – داده شده است. با توجه به اینکه رفتارهای کاربران، مهمترین فاکتور مورد ارزیابی در این روش تحلیلی است، بسیاری از متخصصین آن را زیرمجموعه تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال معرفی میکنند.
در ادامه، به بررسی دقیقتر و جزئیتر تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال میپردازیم، و اینکه چه پارامترهایی در این تحلیل مورد ارزیابی قرار میگیرند.
آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال
برای آموزش تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، قبل از هر چیز لازم است منابع و اطلاعاتی که باید برای این تحلیل گردآوری کرده و بررسی کنید را بشناسید. با توجه به اینکه فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال، فناوری جدید و نسبتاً نوظهوری است و در عین حال، تفاوتهای بسیار زیادی با همه فناوریهایی دارد که تا امروز میشناختیم، اولین گام برای آموزش تحلیل فاندامنتال آشنایی با مبانی پایه و اطلاعات اولیه در خصوص این دو فناوری است.
شما باید بهعنوان یک تریدر ارزهای دیجیتال، تا حدودی با سازوکار بلاکچین و نحوه کار این ارزها آشنایی داشته باشید تا بتوانید آنها را تحلیل کنید. اگر تمایل دارید با اصطلاحات ارزهای دیجیتال و نحوه کا ر آنها آشنا شوید، میتوانید سری به مقاله «بیت کوین چیست؟ همهچیز در مورد بیت کوین به زبان ساده» ارزجدید بزنید. مقالهای که در آن نحوه کار مشهورترین و محبوبترین ارز دیجیتال جهان یعنی بیتکوین توضیح داده شده و فرایندهای استخراج و ترید آن نیز بهطور کامل تشریح شده است.
پس از این مرحله، شما میتوانید در مورد اطلاعات کلی موردنیاز برای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر خود اقدام کنید. برای اینکه یک تحلیلگر خوب در این بازار جدید و پرسروصدا باشید، با ادامه این مطلب و مراحل آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال همراه ما باشید.
نکته: با توجه به اینکه بیت کوین، بزرگترین و مهمترین ارز دیجیتال جهان است، سعی کردهایم در ادامه مثالهای بخشهای مختلف آموزش تحلیل فاندامنتال را بر اساس این ارز بیان کنیم.
مرحله اول آموزش: تحلیل پروژه
پروژه ارز دیجیتال مورد نظر، اولین موضوعی است که باید روی آن تحقیق و تفحص کنید. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی کوین مارکت کپ (Coin Market Cap)، تعداد ارزهای دیجیتال معرفی شده در سال 2022 میلادی، بالای 13 هزار ارز بوده است. این حجم بالای ارزهای دیجیتال موجود در بازار، حاکی از آن است که یکسری از پروژهها، که احتمالاً تعدادشان هم کم نیست، قابلیت رشد ندارند یا حتی تلهای برای کلاهبرداری هستند.
مهمترین فاکتورهایی که در ارزیابی یک پروژه برای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر مورد بررسی قرار میگیرند، موارد زیر هستند:
- وایت پیپر پروژه
- تیم توسعه دهنده
- سوابق و فعالیت شبکه
- کاربردهای ارز دیجیتال
- اقتصاد توکنی و عرضه اولیه
- حامیان پروژه
- رقبای پروژه
- اخبار پیرامون پروژه
اینکه هر یک از این اطلاعات را از چه منابعی باید دریافت کنید و چطور تاثیر آنها روی روند قیمتگذاری و ارزشیابی ذاتی ارز دیجیتال موردنظر را بررسی کنید، توضیح داده میشود.
وایت پیپر پروژه ارز دیجیتال
وایت پیپر (White Paper) یا ترجمه شده آن سفیدنامه، یک سند تبلیغاتی و فنی منتشر شده از سوی تیم توسعه دهنده ارز دیجیتال موردنظر است، که حاوی اطلاعات مهمی از قبیل اهداف پروژه، برنامهها و رویدادهای آتی، تیم توسعه، مدیران، سرمایهگذاران، مشاوران و اقتصاد توکنی پروژه است.
یک وایت پیپر خوب، باید در کنار اشاره صریح و دقیق به کلیه این موارد، به صورت کاملاً فنای تکنولوژی مورد استفاده برای توسعه ارز دیجیتال را نیز طرح کرده، و برنامههای خود برا رشد پروژه در آیندهای نه چندان دور – که نقشه راه نامیده میشود – را نیز تبیین کرده باشد.
بهعنوان مثال، وقتی برای تحلیل فاندامنتال بیت کوین به سراغ وایت پیپر آن میرویم، که در سال ۲۰۰۸ میلادی توسط فردی ناشناس تحت عنوان ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) منتشر شده است، اطلاعات قابل توجهی را در مورد این ارز رمزنگاری شده دریافت میکنیم. وایت پیپر بیت کوین، از بخشهای مختلفی نظیر چکیده، مقدمه، توضیح تراکنشهای شبکه بیتکوین، سرورها، الگوریتم اجماع گواه اثبات کار (Proof of Work)، شبکه، عوامل محرک، تأییدیه پرداختها و غیره … تشکیل شده و در نهایت نیز با نتیجهگیری، معرفی پروژه بیت کوین را به اتمام رسانده است.
وجود چنین وایت پیپر کامل، فنی و روشنی، یکی از مهمترین لازمههای اصالت و اعتبار یک پروژه ارز دیجیتال است. با این حال، با وجود اینکه فقدان وایت پیپر به منزله عدم اعتبار پروژه است، نمیتوان صرفاً با استناد به یک وایت پیپر – که اغلب هم هزینهای ندارد و بهصورت PDF منتشر میشود – روی یک ارز دیجیتال ناشناخته سرمایهگذاری کرد. ممکن است اطلاعات ترغیب کنندهای که در وایت پیپر پروژه درج شده است، صرفاً دروغهایی شاخدار برای گول زدن شما باشند.
تیم توسعه دهنده پروژه
اینکه چه افرادی پشت پرده پروژه ارز دیجیتال مورد نظر هستند، یکی از مهمترین بخشهای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر است. بیتردید، وجود افرادی با سابقه درخشان و حرفهای در زمینه فناوری، میتواند نوید پروژهای با آینده روشن را بدهد. این در حالی است که اگر در میان این افراد توسعه دهنده، افراد کلاهبردار رخنه کرده یا دست کم افرادی حضور داشته باشند که تاکنون هیچ رزومهای در زمینه ارزهای دیجیتال و فناوری دفتر کل توزیع شده نداشتهاند، کمی جای شک خواهد داشت.
حضور ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) در کنار تیم توسعه دهنده اتریوم، یکی از نقاط قوت این پروژه بوده و در نهایت نیز باعث موفقیت آن شده است.
یا بهعنوان مثال، در مورد پروژه پولکادات (Polkadot)، یکی از افرادی که در تیم پروژه با او طرف هستیم، گوین وود (Gavin Wood) مدیر اصلی پروژه است، که دارای مدرک دکترا در رشته مهندسی نرمافزار است و سابقهای درخشان در کنار ویتالیک بوترین در پروژه اتریوم دارد. بدون شک، وجود چنین مدیری در کنار مجموعه، علاوه بر اینکه این اطمینان خاطر را ایجاد میکند که پروژه پروژه بیخود و ضعیفی نیست و واقعیت و رسمیت دارد، امید به آینده آن را نیز تا حدود زیادی تضمین میکند.
البته، همیشه هم قرار نیست افراد حاضر در تیم توسعه دهنده پروژه افراد خوشنام و معروف و معتبر باشند. اکنون و پس از گذشت قریب به پانزده سال از انتشار وایت پیپر بیت کوین، هنوز هم کسی نمیداند حقیقتاً تیمی که این ارز دیجیتال را ساخته و معرفی کردهاند چه کسانی هستند. اصلاً اینکه پای یک تیم در میان بوده یا ساتوشی ناکاموتو یک نفر است، هنوز هم در هالهای از ابهام است. آن هم در شرایطی که بیت کوین توانسته مرزهای پیشرفت را جابهجا کند و سرمایهای باد آورده و هنگفت برای سرمایهگذارانش به ارمغان بیاورد. در عین حال، این امکان نیز وجود دارد که افراد سرشناسی پروژه را راهاندازی کرده باشند، وایپ پیپر پروژه نیز بسیار محکم و مستند باشد، اما در نهایت به نتیجهای نرسد.
برای اینکه بتوانید تحلیل فاندامنتال درستی از ارزهای دیجیتال داشته باشید، باید بتوانید همه فاکتورها را در نظر گرفته و بر اساس همه عوامل تصمیمگیری کنید.
برای شناسایی اعضای تیم توسعه دهنده، نیاز به ردیابی تکتک افرادی خواهید داشت که در وایت پیپر پروژه به آنها اشاره شده یا در وبسایت پروژه معرفی شدهاند. شما میتوانید پروفایل این افراد را از لیندکدین چک کنید، در شبکههای مجازی و رسانههای خبری آنها را دنبال کنید و هر آنچه که ممکن است به آنها ربط داشته باشد را بررسی و مطالعه کنید. بخشی از آموزش تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، همین نحوه استخراج دادهها است که برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر خوب و کاربلند باید در آن خبره شوید.
در کنار اعضای تیم، میتوانید در مورد سرمایهگذاران پروژه نیز اطلاعاتی را کسب کرده و در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال خود استفاده کنید. بدیهی است زمانی که شرکتهای بزرگی همچون کوینبیس ونچرز (Coinbase Ventures) یا اندرسن هورویتز (Andreessen Horowitz) از یک پروژه استقبال کرده و حاضر به سرمایهگذاری میلیون دلاری یا حتی گاهاً میلیارد دلاری روی آن شدهاند، پروژه آینده روشنی دارد و قابل اعتماد است.
سوابق و فعالیت شبکه
بررسی سوابق، نه فقط در مورد آموزش تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، که در مورد هر پروژه دیگری میتواند اطلاعات زیادی را در اختیار شما قرار دهد. زمانی که تیم توسعه دهنده ارز دیجیتال مورد نظر را پیدا کردید، در مورد سوابق آنها و پروژههایی که قبلاً داشتهاند نیز تحقیق کنید. ببینید کارهای قبلی این تیم، اگر داشتهاند، تا چه حد موفق بوده و تا کجا ادامه پیدا کرده است.
همچنین اگر یک صرافی یا شرکت خاص ارز دیجیتال مورد نظر را معرفی کرده و پروژه پشتوانه شرکتی دارد نیز میتوانید با در نظر گرفتن سوابق شرکت، اطلاعات زیادی به دست آورده و در عین حال، بهتر در مورد معتبر بودن یا عدم اعتبار ارز دیجیتال مورد نظر تصمیمگیری کنید.
اما در مورد فعالیتهای پروژه، کمی باید فنیتر عمل کنید. در این زمینه، نمیتوان صرفاً با استناد بر اخبار و تحقیقات کاری از پیش برد. ارزهای دیجیتال، مانند بسیاری از داراییهای دیگر دارای پشتوانه نیستند. درواقع، تنها پشتوانهای که باعث میشود این ارزها ارزشمند باشند، استقبال و استفاده کاربران از آنها است. شبکهای که کاربران تمایلی به فعالیت در آن نداشته باشند، عملاً محکوم به فنا است.
اما فعالیت کاربران در شبکه را بر اساس چه معیاری میتوان تشخیص داده و ارزیابی کرد؟ شما برای اینکه بهطور مثال بتوانید تحلیل فاندامنتال بیت کوین را به درستی پیش ببرید، باید مطمئن شوید که کاربران از پروژه بیت کوین استقبال کردهاند و در آن فعالیت دارند. تعدادی از این معیارها را در ادامه تشریح میکنیم.
هش ریت (Hash Rate) یا نرخ هش، یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی فعالیت در یک شبکه بلاکچینی است. این معیار، میزان کل توان پردازشی موجود در شبکه را نشان میدهد که البته، در مورد شبکههای بلاکچین مبتنی بر الگوریتم اجماع گواه اثبات کار صادق است و به نوعی نشانگر میزان فعالیت کاربران در این نوع شبکهها است. وقتی فعالیت نودها در یک شبکه بالا است، بدیهی است که نیاز به فرایند اجماع نیز افزایش یافته و هش ریت یا نرخ هش بالاتر میرود.
وقتی هش ریت بالاتر است، علاوه بر اینکه نشانگر استقبال عمومی از شبکه و محبوبیت آن است، اعتبار شبکه و امنیت آن را نیز ارتقا میدهد. بالا بودن این نرخ، حمله ۵۱ درصدی به شبکه را بسیار سختتر میکند و از این رو، به دلیل تقاضای بیشتر و در عین حال امنیت بالاتر، به افزایش قیمت ارز دیجیتال مورد نظر میانجامد.
در این قبیل شبکهها، که معمولاً استخراج با پاداش همراه است، میزان پاداش ماینینگ نیز اهمیت دارد. وقتی به تحلیل فاندامنتال بیت کوین میپردازید، بدون شک این نکته را در نظر دارید که در کنار سود بالای ترید این ارز دیجیتال، استخراج آن نیز بسیار سودآور است و ارزش سرمایهگذاری روی خرید دستگاه و هزینه انرژی و غیره را دارد.
در شبکههایی که از الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده میکنند، میتوان به جای هش ریت، از معیار استیکینگ استفاده کرد. در این شبکهها، به جای فرایند استخراج یا ماینینگ، فرایند استیکینگ (Staking) وجود دارد. این فرایند تضمین کننده امنیت شبکه است و بالا بودن آن در یک شبکه، حمله 51 درصدی به آن را با مشکل مواجه میکند. به همین دلیل نیز در شبکههایی با استیکینگ بالا، میتوان انتظار داشت که ارزشگذاری ارز دیجیتال مورد نظر رو به افزایش باشد.
اما آخرین معیار برای بررسی میزان فعالیت در شبکه، تراکنشها هستند. وقتی کاربران حجم بالایی از تراکنشها را در شبکه انجام دادهاند، به این معنی است که تقاضا زیاد است و میتوان این مورد را در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال اعمال کرد. از طرفی، در کنار تعداد تراکنشها، باید به ارزش تراکنشها نیز توجه داشت. هرچه ارزش تراکنشهای صورت گرفته در شبکه بیشتر باشد، به این معنی است که توکن قابلیت بالاتری برای رشد و موفقیت دارد. وقتی کسی حاضر شده به اندازه یک میلیون دلار از ارز دیجیتال مورد نظر را خریداری کرده یا به هر طریقی معامله کند، پس میتوان به آینده چنین توکنی امیدوار بود.
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چطور میتوانید به این اطلاعات دسترسی پیدا کنید، آن هم در حالی که اطلاعاتی کاملاً فنی هستند و به درون زنجیره بلاکچین ارتباط دارند. این سه وبسایت یا ابزار، به ما در دستیابی به اطلاعات درونزنجیرهای شبکهای که قصد دارید تحلیل کنید کمک میکنند:
- گلس نود (Glassnode)
- اینتو دبلاک (Into Theblock)
- کوین متریکس (Coin Metrics)
قانون متکالف در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال
برای اینکه فعالیت شبکه را در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال دخیل کنید، میتوانید از معیاری تحت عنوان قانون متکالف (Metcalfe) استفاده کنید. قانون متکالف میگوید ارزش یک شبکه، برابر است با مجذور تعداد کاربران شبکه؛ به این معنی که هرچه تعداد کاربران فعال در شبکه یک ارز دیجیتال بیشتر باشد، ارزش آن نیز با توان دو افزایش پیدا خواهد کرد.
بهعنوان مثال، در صورتی که تعداد کاربران ارز دیجیتال الف، نسبت به ارز دیجیتال ب دو برابر باشد، بر اساس این قانون، ارزش شبکه الف چهار برابر ارزش شبکه ب خواهد بود. درک این رشد غیرخطی ارزش شبکه نسبت به فعالیت در شبکه، روی اهمیت فعالیت در شبکه تاکید دارد و اینکه این فاکتور، یکی از مهمترین معیارهای تحلیل فاندامنتال یک ارز میتواند باشد.
کاربردهای ارز دیجیتال
اینکه پروژه مورد نظر، چه کاربردهایی دارد و به لحاظ فنی از چه سطحی برخوردار است، اهمیت بسیار بالایی دارد. سرعت بالا، مقیاسپذیری و فاکتورهایی از این دست، که معمولاً در وایت پیپر پروژه به آنها اشاره میشود، از جمله نکاتی هستند که ارز دیجیتال مورد نظر را به ارزی کاربردیتر تبدیل میکنند. به همین دلیل نیز در بحث تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر باید بررسی شوند.
البته، اشتباه نکنید. کاربردی بودن پروژه با کاربردی بودن ارز دیجیتال مورد نظر زمین تا آسمان تفاوت دارد. یک پروژه، خودش ممکن است پروژهای بسیار کاربردی باشد و یک مشکل بسیار عدیده را رفع کند، اما توکن آن فاقد ارزش و اعتبار بوده و بدون کاربرد باقی بماند. با این اوصاف، از آنجا که شما معمولاً تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر را برای سرمایهگذاری روی توکن آن میخواهید، بهتر است بیشتر از کاربردی بودن پروژه، روی کاربردهای توکن آن تمرکز داشته باشید.
مهمترین کاربردهایی که هر توکن میتواند داشته باشد، شامل موارد زیر است:
- ابزار تامین امنیت شبکه و کسب درآمد
- ابزار کاربردی به منظور انجام فعالیتهای درون شبکه
- ابزار کاربردی بهعنوان پرداخت کارمزد تراکنشها
- ابزار رایگیری برای برنامههای آتی پروژه
اینکه یک توکن بتواند کاربردی گستردهتر و بهتر داشته باشد، باعث افزایش سطح تقاضا برای آن میشود. با توجه به اینکه قیمتگذاری در بازار ارزهای دیجیتال، اصولاً بر اساس عرضه و تقاضا صورت میگیرد، میتوان انتظار داشت که توکنهایی با کاربردهای گستردهتر ارزش بالایی خواهند داشت و در آینده، بیشتر از رقبا رشد خواهند کرد.
با این حال، این نکته را نیز در نظر داشته باشید که هر وایت پیپری، نهایت تلاش خود را میکند تا ارز دیجیتالش را بهترین، کاربردیترین و مقیاسپذیرترین ارز دیجیتال جهان معرفی کند. بسیاری از پروژههای جدیدی که اکنون راهاندازی شدهاند، به لحاظ سرعت بسیار بهتر از اتریوم عمل میکنند. اما این واقعیت، هرگز باعث نمیشود تا این پروژهها حتی بتوانند به گرد پای اتریوم هم نزدیک شوند.
برای درک بهتر این موضوع، احتمالاً همین یک مثال کافی باشد که بلاکچین اتریوم، بلاکچینی بسیار کند است. درست… اما در حال حاضر بالغ بر ۸۰ درصد از توکنهای جاری در سطح بازار روی همین بلاکچین فعالیت میکنند و حامیان و کاربران حرفهای و معتبر بلاکچین نیز کم نیستند.
اقتصاد توکنی و عرضه اولیه
نحوه عرضه اولیه، خود یکی از مهمترین فاکتورهایی است که در آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال کاربرد دارد. برای اینکه تحلیل درستی از وضعیت ارز دیجیتال مورد نظر و در حالت کلی پروژه داشته باشیم، باید ببینیم توزیع اولیه بهصورت عرضه اولیه سکه (Initial Coin Offering) بوده است یا بهصورت عرضه اولیه صرافی (Initial Exchange Offering).
البته، نحوه تولید این توکنها نیز شاید نه به اندازه نحوه عرضه آنها، اما در حد خود مهم است. در برخی از پروژههای ارز دیجیتال، توکنها از همان ابتدا تولید شده و در شبکه موجود هستند. این در حالی است که در برخی از پروژههای دیگر، تولید ارز دیجیتال یا توکن، به مرور زمان اتفاق میافتد. درست مثل آنچه که در تحلیل فاندامنتال بیت کوین با آن مواجه هستیم. ساتوشی ناکاموتو، مدل تولید توکن در این پروژه را بهصورت استخراج یا ماینینگ (Mining) طراحی کرده است.
وایت پیپر پروژه باید در خصوص امکان و نحوه استخراج ارز دیجیتال مورد نظر اطلاعات مکفی را ارائه داده باشد. اینکه مقیاسپذیری شبکه در چه حدی است، و در عین حال، چه مقدار از داراییهای دیجیتال شبکه تحت محافظت تیم قرار گرفته و چه درصدی در اختیار سرمایهگذاران قرار خواهد گرفت نیز از جمله اطلاعاتی است که باید روشن شود.
زمانی که شبکه، منحصراً در اختیار عدهای خاص است یا یک سازمان خاص بخش قابل توجهی از داراییهای شبکه را تحت مالکیت دارد، نباید خیلی روی رشد آن حساب باز کرد و احتمال ریسک بسیار بالا میرود. در کنار موارد عنوان شده، معیارهای اقتصادی دیگری نیز هستند که بسته به نوع پروژه باید مورد بررسی قرار گرفته و در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر اعمال شوند.
یکی از نکات مهم در آموزش تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، بررسی متغیرهای تاثیرگذار در ارزشگذاری ارز دیجیتال در آینده است. علاوه بر نحوه عرضه و متغیرهای فنی و کاربردی، برخی متغیرهای دیگر نیز هستند که شکل دهنده بازار آینده و روندهای قیمتی رمزارز مورد نظرند.
یکی از این متغیرهای مهم، تعداد توکنهایی است که در پروژه وجود دارد. این نکته را در نظر داشته باشید که هرچه حجم این توکنها بیشتر باشد، تاثیر منفی روی تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال شما خواهد گذاشت. در واقع، شما بهتر است از میان دو پروژه، پروژهای را برای سرمایهگذاری انتخاب کنید که تعداد توکنهای کمتری در پروژه دارد، چرا که پایینتر بودن حجم توکنها یعنی عرضه کمتر و عرضه کمتر نیز یعنی قیمت بالاتر.
ماهیت تورمی یا ضد تورمی ارزهای دیجیتال نیز دقیقاً به این تعداد وابسته است. زمانی که پروژه، به نحوی طراحی شده است که در طول زمان تعداد آن افزایش پیدا میکند، با توجه به اینکه عرضه در بازار بیشتر میشود، احتمال افت قیمت افزایش پیدا میکند. این قبیل توکنها، که در اصطلاح توکنهای تورمی خوانده میشوند، ممکن است به مرور زمان بیارزش شده یا حتی به نقطه اشباع برسند.
این در حالی است که توکنهای با ماهیت غیرتورمی، از همان ابتدای امر دارای تعدادی مشخص و ثابت در شبکه هستند و به مرور زمان، نه قرار است از تعداد آنها کاسته شده و نه به آن اضافه شود. بهعنوان مثال، زمانی که با تحلیل فاندامنتال بیت کوین سروکار داریم، این نکته را باید در نظر داشته باشیم که نهایت تعداد بیت کوینهایی که قرار است در شبکه تولید شوند، ۲۱ میلیون توکن خواهد بود. با وجود اینکه این مورد، یک نقطه ضعف برای بیت کوین قلمداد میشود و مقیاسپذیری آن را زیر سوال میبرد، اما به لحاظ اقتصادی یک پوئن مثبت برای بیت کوینی است که تقاضا برای آن در طول زمان ثابت بوده یا رو به افزایش است و قرار نیست هیچوقت عرضهای بالاتر از این داشته باشد.
اما آخرین فاکتور فنی که باید در آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال به آن اشراف داشته باشید، اپلیکیشن و قراردادهای هشمندی است که در شبکه مورد استفاده قرار گرفتهاند. پروژه و ارز دیجیتالی میتواند آینده روشن و ارزشگذاری بهتری داشته باشد که اپلیکیشنها و قراردادهای هوشمند استفاده شده در شبکه آن، قابلیتها و عملکردهای بهتری داشته باشند.
بهعنوان مثال، بیایید دو پروژه اتریوم و سولانا را از این منظر با هم مقایسه کنیم. همانطور که میدانید، مهمترین و بزرگترین شعار شبکه سولانا این بوده که مقیاسپذیرتر از اتریوم و به مراتب سریعتر از آن است. بله… همینطور هم هست… اما این نکته را نباید فراموش کرد که سولانا، با وجود مقیاسپذیری و سرعت بالا، چندین بار دچار اشکال و نقص فنی شده، شبکه آن بارها قطع شده و نسبت به اتریوم و بسیاری از رقبای دیگر نیز عملکردی متمرکزتر دارد. این چند مورد، باعث شده است تا سولانا، همچنان نتواند به گرد پای اتریوم هم برسد.
البته، باز هم این نکته را مد نظر داشته باشید که کلیه موارد عنوان شده، باید بهصورت تجمیعی و در کنار هم در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد بررسی قرار گیرند و شما، بهعنوان تحلیلگر، باید برآیندی از فاکتورهای مختلف را ارزیابی کرده و در مورد ارزشگذاری ذاتی ارز دیجیتال مورد نظر تصمیمگیری کنید.
حامیان پروژه
اینکه چه کسانی، چه احزابی، چه دولتهایی و یا سازمانهایی از پروژه مورد نظر استقبال کرده یا از آن حمایت میکنند، از دو جهت اهمیت بالایی دارد. مهمترین نکته در مورد حامیان، این مورد است که وجود حامیان قدرتمند، آگاه و معتبر، این اطمینان خاطر را در پی خواهد داشت که پروژه، پروژه قابل اعتمادی است و به احتمال زیاد، آیندهای روشن دارد که چنین افراد یا سازمانهایی حاضر به حمایت از آن شدهاند.
از دیگر سو، حمایت برخی از دولتها، سازمانها و چهرهها از یک پروژه یا ارز دیجیتال، خود یکی از محرکهای قوی رشد آن به شمار میآید. شاید در لابهلای اخبار، شنیده باشید که بهعنوان مثال، حمایت صرفاً زبانی فردی همچون ایلان ماسک، چقدر میتواند روی رشد قیمتی یک ارز دیجیتال – مثل دوج کوین – تاثیرگذار باشد.
با این اوصاف، در کنار تمام موارد فنی و آنالیزهای حرفهای، این نکته را نیز مد نظر داشته باشید که گاهی حمایت چند تن از افراد معتمد مردم یا چند سلبریتی دوست داشتنی، میتواند انقلابی در بازار یک ارز دیجیتال بر پا کند.
برای اینکه به این قبیل اطلاعات دسترسی داشته و بتوانید ارزهای دیجیتال و پروژههای مورد حمایت بزرگان و افراد شاخص را شناسایی کنید، در کنار خبرها و وبسایتهای معتبر ارزهای دیجیتال، میتوانید روی شبکههای اجتماعی، از جمله توییتر نیز حساب باز کنید. بسیاری از افراد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال، اخبار و اطلاعاتی را در این شبکهها به اشتراک میگذارند که بزرگترین خبرگزاریها از آن بیخبرند.
رقبای پروژه
تاثیر رقبای پروژه نیز همانقدر در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال اهمیت دارد، که مبحث حامیان داشت. مهمترین نکته در مورد اینکه رقبای یک پروژه و ارز دیجیتال آن کدام پروژهها هستند و چگونه عمل میکنند، شناسایی حوزههای مختلفی است که هر ارز دیجیتال در آن فعالیت دارد. بهعنوان مثال، اتریوم در زمره ارزهای دیجیتال میزبان قراردادهای هوشمند جای میگیرد و اگر در صدد آن هستید تا رقبای آن را شناسایی کرده و در موردشان تحقیق کنید، باید به این طبقه رجوع کنید.
اینکه این طبقه بندیها و حوزههای فعالیت را از کجا میتوان پیدا کرد، اپلیکیشنها و وبسایتهای زیادی هستند که کوین مارکت کپ (Coin Market Cap) و کریپتو اسلیت (Crypto Slate) از جمله مهمترین آنها هستند.
سعی کنید دستهبندی ارز مورد نظر را شناسایی کرده و رقبای آن را بشناسید و در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال خود، به گونهای عمل کنید که توکن انتخابیتان برای خرید و ترید، خیلی از رقبای دیگر عقب نباشد. بازارهایی که در آنها، رقبایی بسیار قدرتمندتر از ارز دیجیتال مورد نظر شما فعالیت دارند، چندان شانسی برای رقابت نمیگذارند و احتمال اینکه ارز دیجیتال ضعیفتر بتواند رشد کند خیلی کم است.
اخبار پروژه
اخبار مربوط به فازی که پروژه در آن قرار گرفته است، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و بسیاری از ویژگیها و طراحیهای صورت گرفته و همینطور متغیرها، در وایت پیپر پروژه مطرح شدهاند. برنامهریزی و نقشه راه نیز معمولاً جزو مواردی است که از پیش میتوان در این وایت پیپر ملاحظه کرد. اما نکتهای که از چند خط ادعا در وایت پیپر برای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال ما مهمتر است، نحوه عبور پروژه از این نقشه راه، و اخباری است که لحظه به لحظه از وضعیت آن منتشر میشود.
برای درک بهتر این موضوع و استفاده از آن در جریان تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر، بهتر است مسیر عمومی عرضه و توسعه یک پروژه مبتنی بر ارزهای دیجیتال را باهم بررسی کنیم.
یکی از نخستین مراحل، معمولاً راهاندازی شبکه تست (Test NET) است. زمانی که تئوری شبکه تکمیل شده و کلیه طراحیهای آن صورت گرفت، معمولاً قبل از راهاندازی شبکه اصلی، یک شبکه تست یا آزمایشی راهاندازی میشود تا ایرادات احتمالی و باگهای شبکه از این طریق شناسایی شده و در صورت وجود، برطرف شوند.
با وجود اینکه این مرحله، یک مرحله ابتدایی و آزمایشی است، اما مثبت بودن اخبار پیرامون همان نیز میتواند یک سیگنال مثبت برای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر باشد. موفقیتآمیز بودن شبکه تست، به این معنی است که شبکه از لحاظ فنی ایرادی نداشته و به احتمال زیاد، در فاز راهاندازی شبکه اصلی نیز قابلیت آن را دارد تا کار کرده و به رشد و ارزش برسد. همین مرحله آزمایشی نیز در اغلب موارد، باعث افزایش قیمت ارز دیجیتال در بازار میشود.
مرحله بعدی، راهاندازی شبکه اصلی (Main NET) است. این مرحله، که عملاً پروژه را وارد فاز اجرایی میکند، یکی از مهمترین مراحل توسعه ارز دیجیتال است، و به همین دلیل نیز تاثیر بسیار زیادی روی قیمت دارد. بسیاری از افرادی که به دنبال خرید یک ارز دیجیتال هستند و از اخبار شبکه تست آن نیز سیگنالهای خوبی دریافت کردهاند، اغلب روی موعد این راهاندازی حساس هستند و به شدت اخبار را دنبال میکنند، تا قبل از آن ارز دیجیتال مورد نظر را خریداری کرده و از افزایش قیمت پس از راهاندازی سود ببرند.
پس از راهاندازی شبکه اصلی، مدتی طول میکشد تا ارز دیجیتال مورد نظر، در صرافیهای معتبر و بزرگ لیست شود. ورود یک توکن به لیست صرافیهای بزرگ و معتبر جهان، اغلب برای بازار به این معنی است که توکن مورد نظر پتانسیل رشد را دارد، قابل اعتماد است و میتواند فرصت خوبی برای سرمایهگذاری باشد. به همین دلیل نیز توکنهای تازهوارد در لیست صرافیها، اغلب با افزایش فزاینده قیمت و استقبال عمومی همراه میشوند.
این رشد قیمتی، ارتباط تنگاتنگی با جایگاه و اعتبار صرافی دارد، که آن را لیست کرده است. طبعاً وقتی یک ارز دیجیتال این فرصت را پیدا میکند تا در لیست توکنهای صرافیهای بزرگی همجون بایننس (Binance) یا کوینبیس (Coinbase) قرار بگیرد، در همان بدو ورود افزایش قیمت بالایی را تجربه خواهد کرد و فرصت خوبی برای شما است تا روی آن سرمایهگذاری کنید.
دیگر پارامتر مربوط میشود به اخبار توکنسوزی، که معمولاً میتواند با کاهش توکنهای در گردش بازار، قیمت ارز دیجیتال مورد نظر را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. در این روش، تعدادی از توکنهای در گردش بازار را به آدرسی گنگ ارسال کرده و از دسترس خارج میکنند و از این طریق، با کاهش حجم توکن، قیمت توکن را بالا میبرند.
آخرین فاکتور در مبحث اخبار، که پیشتر در بخش تیم نیز به آن اشاره شد، سرمایهگذاران پروژه هستند. وقتی شنیده میشود که یک شرکت سرمایهگذاری بزرگ و گردنکلفت قصد تامین مالی پروژه مورد نظر را دارد، باید منتظر افزایش قیمت انفجاری ارز دیجیتال آن باشید. در کنار اسم و رسم شرکت سرمایهگذاری، بودجه تامینی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. وقتی پای میلیونها یا میلیاردها دلار پول به میان میآید، طبیعی است که نمودارهای قیمتی ارز دیجیتال همه صعودی و سبز شوند.
البته، مورد دیگری نیز که لازم در این مرحله از آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال به آن توجه کنید، آن دسته از اخبار خارجی است که پیرامون ارز دیجیتال و در حالت کلی پروژه مورد نظر جریان دارد. بازار ارزهای دیجیتال، بازاری به شدت پر نوسان و ناپایدار است که کوچکترین اتفاقات، چه در حوزه ارزهای دیجیتال و صنعت کریپتو و چه حتی خارج از آن میتواند آن را دچار تحول کند.
در واقع، در کنار اخبار روندهای مربوط به خود پروژه و ارز دیجیتال آن، خبرهای خارجی و شاید حتی بیربط هم میتوانند در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال شما تاثیرگذار باشند. وقتی تعطیل شدن یک بانک میتواند روی افت قیمت بیتکوین و در کل ارزش بازار تاثیر بگذارد، یا شکایت از یک نفر – جریان شکایت کمیسیون معاملات آتی کالا از بایننس و چانگ پنگ ژائو – میتواند بازار را دچار نوسان کند، همه اخبار ریز و درشت اقتصادی و حتی غیراقتصادی اهمیت خواهند داشت. حتی یک توییت ساده هم ممکن است این بازار را متزلزل کند، باعث صعود قیمت برخی از ارزهای دیجیتال شود یا آنها را از هستی ساقط کند.
مرحله دوم آموزش: تحلیل بازار
پس از پروژه، نوبت به تحلیل بازار ارز دیجیتال میرسد. بازار ارزهای دیجیتال، بازار بسیار پرنوسانی است که فاکتورهای بسیار زیادی میتوانند روی آن تاثیرگذار باشند. با این حال، یک سری اطلاعات نیز در این بازار قابل دسترسی و ارزیابی هستند که تاحدود زیادی میتوانند به تحلیل تکنیکال و فاندامنتال ارزهای دیجیتال کمک کنند. مهمترین پارامترها و اطلاعات بازار که میتوانند به تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال کمک کنند عبارتند از:
- ارزش کل بازار
- حجم و ارزش معاملات
- آدرسهای فعال
- صرافیها
- کارمزد معاملات
همه این موارد، برای ارزیابی نیاز به منابع دارند و لازم است روی آنها کار شود.
ارزش کل بازار
ارزش کل بازار یا ارزش شبکه مورد نظر، جزو فاکتورهای بسیار مهمی است که میتواند در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال دخیل شود. این رقم، که از ضرب میزان دارایی در گردش در قیمت فعلی به دست میآید، یک هزینه فرضی است که با استفاده از آن قادر خواهید بود کلیه داراییهای دیجیتال مبتنی بر توکن مورد را از سطح بازار جمعآوری کرده و بخرید.
البته، در مورد ارزش کل بازار، این نکته را در نظر داشته باشید که صرف اطلاعات و اعداد و ارقام منتشر شده از سوی توسعه دهندگان، نمیتواند قابل استناد باشد. منِ نوعی هم میتوانم ادعا کنم که ۱۰ میلیون توکن ایجاد کردهام که ارزش هر یک از آنها معادل یک دلار آمریکا است و ارزش کل بازارم ۱۰ میلیون دلار ناقابل است. اما حالا بیابید پرتقال فروش را!
حجم معاملات و ارزش آنها
مبحث دومی که در ارزیابی بازار تاثیر مستقیم دارد، تراکنشها و نرخ تراکنشها است که تاحدودی در بخش فعالیت شبکه نیز به آن پرداخته شد. زمانی که تراکنشهای مبتنی بر یک ارز دیجیتال زیاد است، میتوان در تحلیل فاندامنتال آن امیدوار بود که رشد قیمتی داشته و برای افرادی که روی آن سرمایهگذاری میکنند سودآوری در پی داشته باشد. از طرفی، ارزش این تراکنشها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای ارزیابی حجم معاملات یا تراکنشها، میتوان از نمودارهای قیمتی ارزهای دیجیتال استفاده کرد. برای ارزیابی بهتر و فنیتر این نمودارها، الگوها و اندیکاتورهایی معرفی شدهاند که بیش از آنکه به آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مربوط باشند، تحلیل تکنیکال این ارزها را در بر میگیرند. از این رو، برای آشنایی بیشتر با این مفاهیم توصیه میکنیم مطلب «تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال» ارزجدید را مطالعه فرمایید.
حضور توکن در لیست صرافیها
نکته دیگری که کارشناسان تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال هرگز از آن غافل نمیشوند، وضعیت ارز دیجیتال مورد نظر در صرافیها است. صرافیهای ارزهای دیجیتال، بخش بسیار مهمی از بازار هستند و تاثیر زیادی نیز روی آن دارند. حضور یا عدم حضور یک ارز دیجیتال در لیست توکنهای صرافیهای بزرگ و بنام، از دو جهت برای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال مورد نظر اهمیت دارد.
اول اینکه اگر ارز دیجیتال شما، به فهرست توکنهای مورد پشتیبانی صرافیهای معتبر راه یافته است، تا حد زیادی میتوانید اطمینان حاصل کنید که ارز، ارزی قابل اعتماد و معتبر است و میتوانید روی سرمایهگذاری در آن و رشد احتمالیاش در آینده حساب باز کنید.
دوم، در حالتی است که ارز مورد نظر هنوز به لیست توکنهای صرافیهای بزرگ راه نیافته است. اگر زرنگ باشید و کمین کنید، میتوانید به محض پشتیبانی صرافی از توکن مورد نظر آن را خریداری کنید. بازار این ارزها، به محض ورود به لیست صرافیهای معتبر به شدت داغ میشود و اگر بتوانید در همان اوایل معرفی آن ها را بخرید، احتمالاً سود هنگفتی را به جیب خواهید زد.
برای اینکه ببینید کدام صرافیها ارز دیجیتال مورد نظر شما را در لیست توکنهای خود دارند، میتوانید از وبسایت کوین مارکت کپ استفاده کنید. برای اینمنظور، بهعنوان مثال در تحلیل فاندامنتال بیت کوین نام توکن بیت کوین را در قسمت صرافیها (Exchanges) وارد کرده و لیستی را مشاهده میکنید که شامل عنوان صرافیهایی است که ترید این توکن را پشتیبانی میکنند. ممکن است پلتفرم از شما، نوع صرافی را نیز بخواهد، که میتوانید بر اساس نوع صرافیهای مورد انتظارتان، متمرکز، غیرمتمرکز و غیره، گزینه موردنظر را انتخاب کنید.
آدرسهای فعال
منظور از آدرسهای فعال، آدرسهای بلاکچینی است که طی دورهای مشخص، فعال بودهاند. روشهای متفاوت و متنوعی برای شمارش و ارزیابی این آدرسهای فعال وجود دارند که متداولترین و سادهترین و محبوبترین روش در میان تریدرها و افرادی است که به دنبال تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال هستند، شمارش فرستندهها و گیرندههای هر تراکنش در بازههای زمانی مشخص است. این بازههای زمانی دست خودتان است و میتوانید بهصورت روزانه، هفتگی یا ماهانه در نظر بگیرید.
کارمزد معاملات
در نهایت، آخرین معیار بررسی و ارزیابی وضعیت بازار در آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، بررسی کارمزدهای معاملات است. برای درک بهتر موضوع، به سراغ تحلیل فاندامنتال بیت کوین میرویم. در تحلیل فاندامنتال بیت کوین، به این نکته باید توجه داشت که کاربران فعال در شبکه، برای ماینینگ یا به عبارت بهتر فرایند اجماع، با هم در رقابت هستند. این رقابت، به معنی نوعی تقاضا در شبکه است که باعث میشود کارمزد استخراج بلوکها در شبکه در نوسان باشد و افزایش یا کاهش پیدا کند.
در برخی از بلاکچینها، پاداش کلی مربوط به استخراج هر بلوک، شامل دو بخش میشود؛ یک کارمزد استخراج بلاک به علاوه یک کارمزد تراکنش. در این قبیل بلاکچینها، کارمزد استخراج بلاک در طول زمان کاهش مییابد و بدیهی است که برای اینکه کاربران شبکه را ترک نکنند، پاداش یا کارمزد تراکنش باید با کاهش کارمزد استخراج افزایش پیدا کند.
با این اوصاف، از روی افزایش یا کاهش کارمزدهای شبکه میتوان وضعیت شبکه و فعالیت کاربران در آن را تا حد زیادی ارزیابی کرده و در تحلیل فاندامنتال مورد استفاده قرار داد.
مرحله سوم آموزش: ترکیب معیارها
همانطور که به کرات در بالا نیز مطرح شد، تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال شما، زمانی میتواند درست و عملی باشد که بتوانید همه معیارها و پارامترهای تاثیرگذار در رشد و ارزشگذاری ارز دیجیتال مورد نظر را ارزیابی کرده و برآیندی از همه این فاکتورها را در تحلیل خود وارد کنید.
هر یک از معیارهایی که در مراحل بالا مطرح شدند، در کنار مزیتهایی که دارند و دادههایی که در اختیار شما قرار میدهند، کاستیهایی را نیز داشته و در عین حال، تحت شرایط خاصی ممکن است کار نکنند. در عین حال، تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال ارزهای دیجیتال دقیقاً همینجا است. تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال ساخته شده، تا حجم قابل توجهی از معیارها، پارامترها و دادهها را ارزیابی کرده و با برآیند همه آنها به ارزشگذاری ذاتی ارزهای دیجیتال دست پیدا کند.
شاخصها و نرخهای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال
در حالت کلی، برای اینکه یک تحلیل فاندامنتال درست و کارآمد از ارزهای دیجیتال داشته باشید، سه شاخص و چهار نرخ مطرح شده است که نیاز به ارزیابی و بررسی دارند. شاخصهای مورد توجه در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال عبارتند از:
- آدرسهای یکتا یا منحصر به فرد (Unique Addresses)
- ارزش تراکنشها (Transaction Value)
- هزینه استخراج (Mining Cost)
هر سه این شاخصها، بهصورت روزانه در شبکه و بازار ارزیابی میشوند و میتوانند نشاندهنده روند حاکم بر بازار ارز دیجیتال مورد نظر باشند. زمانی که هر یک از این شاخصها افزایشی است، به این معنی است که روند بازار برای ارز صعودی بوده و اصطلاحاً بازار گاوی (Bullish) است و در مورد شاخصهای پایینتر نیز طبیعتاً روند قیمتی نزولی و بازار خرسی (Bearish) خواهد بود.
نرخهای مورد استناد در تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال نیز به شرح زیر هستند:
- نرخ ارزش به تراکنش (Network Value to Transaction) یا NVT
- نرخ ارزش بازار به ارزش واقعی (Market Value to Realized Value) یا MVRV
- نرخ چندگانه مایر (Mayer Multiple)
- و نرخ قیمت به هزینه تمامشده استخراج (Mining P/BE Ratio)
نرخ ارزش به تراکنش، در حقیقت از نسبت ارزش (ارزش بازار) به مبلغ تراکنشهای صورت گرفته در شبکه به دست میآید و میتواند شاخصی مهم در تحلیل فاندامنتال و ارزشگذاری ارز دیجیتال مورد نظر باشد. زمانی که یک ارز دیجیتال، ارزش شبکه بالایی داشته باشد و در عین حال، از فعالیت شبکه پایینی برخوردار باشد، نرخ ارزش شبکه به تراکنش آن یا نرخ NVT شبکه بالا میرود. برعکس، اگر یک دارایی دیجیتال ارزش شبکه متوسطی داشته و فعالیت شبکه برای آن بالا باشد، نرخ ارزش شبکه به معاملاتش کمتر خواهد شد. معمولاً در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، پایینتر بودن نرخ ارزش به تراکنش از 15 به منزله روند صعودی و بازار گاوی و بالاتر بودن آن از 15 نیز به معنی بازار خرسی است.
نرخ ارزش بازار به ارزش واقعی نیز نوع دیگر و شاید بتوان گفت شکل پیشرفتهتری از نرخ ارزش به تراکنش است. اگر این نرخ برای یک ارز دیجیتال، کمتر از ۱.۵ باشد، ارزش دارایی زیر قیمت واقعی آن بوده و اگر هم بیشتر از ۳.۵ باشد به این معنی است که ارزش دارایی دیجیتال مربوطه بیشتر از قیمت واقعی آن است.
اندیکاتور چندگانه مایر، پس از NVT و MVRV، یکی دیگر از معیارهای مهم در تحلیل فاندامنتال بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال است، که یک تخمین آماری از نسبت قیمت و الگوی معاملاتی ارز دیجیتال مورد نظر در میانگین متحرک 20 روزه را نشان میدهد. دلیل نامگذاری این معیار بهعنوان معیار مایر، یکی از بزرگترین و سرشناسترین تحلیلگران و سرمایهگذاران بیت کوین و ارزهای دیجیتال به نام تریس مایر (Trace Mayer) است. اگر نرخ چندگانه مایر کمتر از 1 باشد، بازار گاوی و اگر بیشتر از 2.4 باشد، بازار خرسی است.
اندیکاتور نرخ قیمت به هزینه تمام شده استخراج نیز همانطور که از اسمش معلوم است، نسبت قیمت ارز دیجیتال به هزینه تمام شده ماینینگ را نشان میدهد، که فقط برای ارزهایی کاربرد دارد که دارای فرایند استخراج هستند. بهعنوان مثال، در تحلیل فاندامنتال بیت کوین باید این معیار را نیز در آنالیزهای خود لحاظ کنید. در بازارهای گاوی، این نرخ معمولاً زیر 1.2 است در حالی که بازارهای خرسی، نرخ P/BE بالای 3.2 را تجربه میکنند.
مشکل تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال
پس از معرفی ماهیت و سپس آموزش تحلیل فاندامنتال، نوبت به این پرسش میرسد که آیا این نوع از تحلیل ارزهای دیجیتال، مشکل یا نقصی هم دارد یا نه میتوان بهصورت ۱۰۰ درصدی روی آن حساب باز کرد. در مورد تحلیل تکنیکال، این واقعیت وجود دارد که تنها ۸۰ درصد از تحلیلهای تکنیکال درست از آب درمیآیند، آن هم در حالتی که برای آیندهای نزدیک در نظر گرفته شوند و برای پیشبینیهای بلندمدت، خیلی نمیتوان به آنها اکتفا کرد.
باید عرض کنیم که تحلیل فاندامنتال، حتی از تحلیل تکنیکال نیز ضعیفتر است. با توجه به اینکه پارامترها و معیارهای مورد استفاده در این نوع از تحلیل ارزهای دیجیتال بسیار زیاد است، منابع آن پراکنده هستند و در کل نیز نسبت به تحلیل تکنیکال از بلوغ کمتری برخوردار است و به عبارتی هنوز خامی زیادی دارد، ایرادات زیادی به آن وارد است.
بسیاری از دادهها، در دسترس شما نیستند و طبیعتاً شما قادر نخواهید بود همه فاکتورها و معیارهای تاثیرگذار در قیمت یک ارز دیجیتال و فراتر از آن، معیارهای تاثیرگذار در روند کلی بازار ارزهای دیجیتال را شناسایی کرده و ارزیابی کنید. از دیگر سو، در تحلیل تکنیکال، با اعداد و ارقامی سروکار داریم که واقعیت و عینیت دارند. نمودارهای قیمتی، امکان دستکاری ندارند و هرآنچه که واقعاً اتفاق میافتد را منعکس میکنند.
این در حالی است که در تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، به سراغ وایت پیپری میرویم که خود توسعه دهنده پروژه آن را منتشر کرده است، اخباری را دنبال میکنیم که ممکن است هزاران دروغ در آن نفوذ کرده باشد و به افرادی اعتماد میکنیم که فقط و فقط به دنبال متافع مالی خودشان هستند. برای ایمان به این واقعیت، به سم بنکمن فراید (Sam Bankman Fried) – بنیانگذار و مدیرعامل اسبق افتیایکس – فکر کنید که دوستدار حقوق بشر و جوانی به شدت دوستداشتنی و ساده بود و به نظر میرسید به دنیا آمده تا آینده کریپتو را بسازد؛ مردی که میلیاردها دلار از سرمایههای بیزبان کاربران را به باد داده و در حال حاضر، به جرم کلاهبرداری در زندان است.
بهترین سایت تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال
برای تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، حتماً هم نیاز نیست خودتان دست به کار شده و به دنبال منابع و اعداد و ارقام بگردید. برخی از وبسایتهای داخلی و خارجی، بهصورت حرفهای و مستند تحلیل فاندامنتال تعدادی از ارزهای دیجیتال مطرح و محبوب جهان را ارائه میدهند که میتوانید برای تریدها و سرمایهگذاریهای خود از آنها استفاده کنید.
وبسایت ارزجدید نیز یا تحلیل فاندامنتال پیشرفته ارزهای دیجیتال، در کنار سایر روشهای تحلیلی، کانالی را راهاندازی کرده و ماحصل تحلیلها و دستاوردهای کارشناسان خود را در قالب سیگنال ارز دیجیتال در اختیار مشترکین قرار میدهد. برای استفاده از این سیگنالها، میتوانید با دریافت اشتراک کانال، عضو کانال VIP تریدرهای ایران ارزجدید شده و به یک تحلیلگر و تریدر حرفهای ارزهای دیجیتال تبدیل شوید.
تعدادی از وبسایتهای خارجی معتبر در زمینه ارائه تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال نیز عبارتند از:
- سایت مساری (Messari)
- سایت کوین گیکو (Coin Gecko)
- سایت کوین مارکت کپ (Coin Market Cap)
- سایت لونار کراش (Lunar Crush)
- سایت کوین دنس (Coin Dance)
- سایت کریپتومیسو (Crypto Miso)
- سایت گلس نود (Glassnode)
- سایت سانتیمنت (Santiment)
جمعبندی
تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، در کنار تحلیل تکنیکال و سنتیمنتال، از جمله روشهای تحلیل ارزهای دیجیتال است، که در کنار دادههای قیمتی و نمودارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال، معیارهای داخلی و خارجی دیگر را نیز مورد ارزیابی قرار میدهد. هدف از این نوع تحلیل، دستیابی به ارزش ذاتی ارزهای دیجیتال است، تا سیگنال ترید آنها مشخص شود.
شما میتوانید با بررسی موبهموی کلیه معیارها و دادههای مربوط به یک ارز دیجیتال، آن را بهصورت فاندامنتال تحلیل کرده و در مورد نحوه و زمان خرید و فروش آن تصمیمگیری کنید.
مانند بسیاری از استراتژیهای تحلیلی، این نوع از تحلیل ارزهای دیجیتال نیز راهکار واحدی ندارد و از طرفی نیز نمیتوان از آن انتظار تضمین ۱۰۰ درصدی داشت. بازار ارزهای رمزنگاری شده، بازاری به شدت در نوسان و تحریکپذیر است که هر لحظه ممکن است در اثر یک عامل داخلی یا خارجی متلاطم شود. با این حال، میتوان با رصد یکسری عوامل، تا حد زیادی از ضرر جلوگیری کرده و به سودآوری نزدیکتر شد.