در بازارهای مالی، دو مفهوم اساسی و مهم در معاملات سرمایه‌گذاری وجود دارند که هر یک دارای ویژگی‌ها و مزایا منحصر به فرد خود هستند. این دو مفهوم به عنوان معامله اسپات (Spot) و معامله فیوچرز (Futures) شناخته می‌شوند. معامله اسپات به معاملاتی اشاره دارد که در آن قیمت و تسویه توسط طرفین به‌طور فوری و به صورت نقدی انجام می‌شود، در حالی که معامله فیوچرز به معاملاتی اشاره دارد که تسویه آن‌ها در آینده‌ای مشخص خواهد بود.
تفاوت اساسی بین معامله اسپات و معامله فیوچرز در زمان تسویه قرار دارد. در معامله اسپات، قیمت و تسویه فوری است و معامله در زمان صورت گرفتن آن انجام می‌شود. این به معنای این است که دو طرف معامله باید قیمت توافق شده را فوراً پرداخت و دریافت کنند. از سوی دیگر، در معامله فیوچرز، تسویه معامله در آینده‌ای مشخص، که با توجه به شرایط قرارداد تعیین می‌شود، انجام می‌شود. این به معنای این است که تاریخ تسویه در آینده است و در آن زمان، قیمت و سایر شرایط توافق شده را باید رعایت کرد. هدف این مقاله بررسی و توضیح مفصلی از مفاهیم معامله اسپات و معامله فیوچرز است. در این مقاله، تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع معاملات در مورد زمان تسویه، ریسک، قراردادها و مزایا را بررسی خواهیم کرد. همچنین، نقش این دو روش در مدیریت ریسک و بازدهی سرمایه نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در نهایت، تصمیم‌گیری درباره استفاده از هر یک از این روش‌ها در شرایط مختلف نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
مفهوم معامله اسپات (Spot)
معامله اسپات (Spot) یکی از روش‌های معامله در بازار سرمایه است که در آن صفقه به صورت فوری و با پرداخت هزینه فوری برای خریدار و فروشنده انجام می‌شود. در این روش معامله، محصول یا دارایی مورد نظر به صورت فوری و در زمان صفر به خریدار ارائه می‌شود. به عبارت دیگر، در معامله اسپات، خریدار محصول یا دارایی را در زمان فوری و در قیمت فعلی آن خریداری می‌کند. معامله اسپات، در مقایسه با روش دیگر معامله در بازار سرمایه، یعنی معامله فیوچر (Futures)، دارای مزیت‌هایی است. در معامله فیوچر، قراردادی برای خرید یا فروش در آینده بسته می‌شود و قیمت آن نیز برای هر دو طرف مشخص می‌شود. در حالی که در معامله اسپات، محصول یا دارایی به صورت فوری و در قیمت فعلی خریداری می‌شود.
در مورد قیمت محصول یا دارایی خریداری شده در معامله اسپات، باید گفت که قیمت آن به صورت دست‌یافتنی و در زمان فوری مشخص می‌شود. به عنوان مثال، اگر خریدار یک سهام در بازار سهام از معامله اسپات استفاده کند، قیمت آن سهام برابر با قیمت فعلی آن در بازار سهام خواهد بود. معامله اسپات در بسیاری از بازارهای مختلف به کار می‌رود، از جمله بازارهای سهام، بازارهای ارز، بازارهای کالا و … . این روش معامله، برای معامله کنندگان و سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه، یک روش ساده و موثر برای خرید و فروش دارایی‌ها به صورت فوری و با قیمت فعلی است. در نهایت، باید گفت که معامله اسپات، یکی از روش‌های پرکاربرد در بازار سرمایه است که برای خریداران و فروشندگان دارایی‌ها به صورت فوری و با قیمت فعلی، یک راه ساده و موثر برای معامله محصولات و دارایی‌ها ارائه می‌دهد.
مفهوم معامله فیوچرز (Futures)
معامله فیوچرز یکی از ابزارهای مهم در بازار بورس است که در آن، قرارداد برای خرید و فروش دارایی در آینده، با شرایطی که در زمان قرارداد تعیین شده، منعقد می‌شود. در واقع، معامله فیوچرز به معنای خرید و فروش دارایی در یک زمان مشخص در آینده است. در این نوع از معاملات، دارایی مورد نظر، به عنوان یک فیوچر، تعریف می‌شود و شرایط معامله، شامل قیمت، زمان، حجم و شرایط دیگری است که قبل از انجام معامله تعیین می‌شود. این شرایط معمولاً توسط بورس‌ها یا شرکت‌های معاملاتی تعیین می‌شوند. معامله فیوچرز برای صنایع مختلفی از جمله کشاورزی، نفت، طلا، ارز و … مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، این نوع از معاملات به کارگزاران و سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا به ریسک کمتری در برابر تغییرات قیمت دارایی‌ها در آینده، مواجه شوند و در عین حال، فرصتی برای کسب سود و همچنین حفظ سرمایه را فراهم می‌کند.
قراردادهای فیوچرز از نوع استاندارد هستند و بیشتر توسط شرکت‌های معاملاتی در بورس‌ها عرضه می‌شوند. تعیین قیمت فیوچرز از طریق روش‌های مختلفی مانند قیمت بازار، قیمت تاریخی و شرایط اقتصادی و … انجام می‌شود.
به عنوان مثال، یک شرکت کشاورزی می‌تواند با خرید قرارداد فیوچرز برای خرید گندم در یک زمان مشخص در آینده، مطمئن شود که در صورت افزایش قیمت گندم، هزینه خرید آن را در آینده کاهش خواهد داد. همچنین، یک شرکت نفتی می‌تواند با خرید قرارداد فیوچرز برای فروش نفت در آینده، در صورت کاهش قیمت نفت، تلفاتش را کاهش دهد. در کل، معامله فیوچرز یک ابزار موثر برای کاهش ریسک و کنترل تغییرات قیمت در آینده است که به شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا با کاهش خطر، سود بیشتری را در آینده کسب کنند.
تفاوت اصلی بین معامله اسپات و معامله فیوچرز
در دنیای مالی، دو نوع معامله اساسی وجود دارد: معامله اسپات و معامله فیوچرز. هر دو از این نوع معاملات در بازارهای مالی مختلف انجام می‌شود، اما دارای تفاوت هایی هستند که باید به آن ها توجه کرد. معامله اسپات به عنوان یک معامله فوری تعریف می‌شود. در این نوع معامله، دو طرف قرارداد را در یک زمان و یک قیمت خاص امضا می‌کنند و تحویل کالا یا خدمات بلافاصله پس از انجام توافق انجام می‌شود. به عبارت دیگر، در معاملات اسپات، خریدار و فروشنده محصول را در یک زمان مشخص تحویل می‌دهند و پرداخت هزینه نیز در همان زمان انجام می‌شود.
از سوی دیگر، معامله فیوچرز به عنوان یک معامله آینده تعریف می‌شود. در این نوع معامله، دو طرف قرارداد را برای تحویل کالا یا خدمات در یک زمان مشخص در آینده و با یک قیمت خاص امضا می‌کنند. در مقابل پرداخت هزینه، طرف خریدار حق خرید یا فروش محصول را در زمان تعیین شده در آینده دارد. به این ترتیب، در معاملات فیوچرز، تحویل محصول و پرداخت هزینه در زمان های مختلفی در آینده انجام می‌شود.
یکی از مزیت های معاملات اسپات این است که خریدار و فروشنده می‌توانند بلافاصله پس از انجام توافق، محصول را در اختیار گرفته و پرداخت هزینه را انجام دهند. این نوع معامله بسیار ساده و قابل دسترس برای تمامی طرف های مشارکت کننده است. همچنین، در معاملات اسپات، تحویل کالا یا خدمات قبل از پرداخت هزینه انجام می‌شود، بنابراین احتمال بروز تبعات مالی برای هر یک از طرفین کاهش می‌یابد. با این حال، معاملات فیوچرز نیز مزایای خود را دارد. یکی از مهمترین مزایای این نوع معامله، امکان حفاظت از قیمت است. در معاملات فیوچرز، قیمت کالا یا خدمات در آینده تعیین می‌شود و در صورتی که بازار به سمتی حرکت کند که باعث کاهش قیمت شود، طرف خریدار حق خرید کالا را با قیمت تعیین شده در قرارداد دارد. به این ترتیب، از تقلب های بازار و نوسانات غیرمنتظره قیمت کالا در آینده جلوگیری می‌شود.
در نهایت، تفاوت اصلی بین معامله اسپات و معامله فیوچرز در زمان تحویل کالا یا خدمات و پرداخت هزینه است. در معاملات اسپات، تحویل و پرداخت هزینه بلافاصله انجام می‌شود، در حالی که در معاملات فیوچرز، تحویل و پرداخت هزینه در زمان های مختلفی در آینده انجام می‌شود. هر دو نوع معامله مزایا و معایب خود را دارند و بسته به نیاز و شرایط طرفین، انتخاب می‌شوند.
عوامل تعیین‌کننده قیمت در معامله فیوچرز
معاملات فیوچرز یکی از انواع معاملات بازارهای مالی هستند که در آن قیمت مبتنی بر قیمت یک دارایی در آینده تعیین می‌شود. در این نوع معاملات، خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که در یک زمان مشخص در آینده، دارایی مورد نظر را با قیمت تعیین شده در تاریخ معامله خرید یا فروش کنند. به عنوان مثال، فرض کنید یک شرکت دارای 100 تن آهن می‌باشد و به دلیل نیاز مالی، می‌خواهد این آهن را در آینده به قیمت 500 دلار بفروشد. اگر بازار فیوچرز برای آهن، قیمت 550 دلار برای تحویل در یک ماه آینده در نظر گرفته باشد، شرکت می‌تواند یک قرارداد فیوچرز برای فروش 100 تن آهن به قیمت 550 دلار در تاریخ تعیین شده ببندد. در اینجا، قیمت 550 دلار برای آهن، قیمت مبتنی بر بازار فیوچرز است که توسط خریدار و فروشنده تعیین شده است. حالتی که بازار فیوچرز برای دارایی مذکور قیمتی کمتر از قیمت تعیین شده توسط فروشنده در نظر گرفته باشد، به عنوان “قرارداد فیوچرز تحت فشار” شناخته می‌شود. در این حالت، فروشنده باید دارایی را با قیمت تعیین شده به خریدار بفروشد، در حالی که قیمت بازار کمتر است و او مجبور است به تفاوت قیمت پرداخت کند.
عوامل تعیین‌کننده قیمت در معامله فیوچرز عبارتند از:
عرض و تقاضا: همانطور که در هر بازار دیگری، در بازار فیوچرز نیز قانون عرض و تقاضا حاکم است. اگر تقاضا بیشتر از عرض باشد، قیمت صعودی خواهد بود، در حالی که اگر عرض بیشتر از تقاضا باشد، قیمت نزولی خواهد بود.
شرایط بازار: عوامل خارجی، مانند شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، می‌توانند قیمت را تحت تأثیر قرار دهند. برای مثال، در صورتی که تحریم‌های اقتصادی علیه یک کشور اعمال شود، احتمال بالاتری برای کاهش قیمت فیوچرز دارایی‌های آن کشور وجود خواهد داشت.
رویدادها و اطلاعات خبری: اعلام رویدادها و اخبار مرتبط با دارایی مورد نظر، می‌تواند باعث تغییر قیمت فیوچرز شود. برای مثال، اعلام تحریم‌های جدید علیه یک شرکت، می‌تواند باعث کاهش قیمت فیوچرز آن شرکت شود.
نوسانات بازار: با توجه به نوسانات در بازار، قیمت فیوچرز می‌تواند تغییر کند. در بازارهای پرنوسان، احتمال بالاتری برای تغییرات قیمت وجود دارد.
تحلیل فنی و بنیادی: تحلیل‌های فنی و بنیادی نیز می‌توانند بر قیمت فیوچرز تأثیرگذار باشند. تحلیل‌های فنی بر اساس الگوهای قیمتی و تحلیل‌های بنیادی بر اساس عوامل اقتصادی و شرایط بازار انجام می‌شود.
به طور کلی، عوامل تعیین‌کننده قیمت در معامله فیوچرز بسیار متنوع هستند و شامل عوامل داخلی و خارجی بازار می‌شوند. درک این عوامل برای موفقیت در معاملات فیوچرز بسیار حائز اهمیت است.
تأثیر ریسک نقدشوندگی در معامله فیوچرز
بازار فیوچرز یکی از مهمترین بازارهای مالی جهان است که هر روز میلیاردها دلار از اموال در آن معامله می‌شود. در این بازار، معامله‌گران با خرید و فروش قراردادهایی برای خرید یا فروش یک دارایی در آینده، سود و زیان خود را تعیین می‌کنند. اما یکی از مشکلات اصلی در این بازار، ریسک نقدشوندگی است که می‌تواند تأثیر زیادی بر روی عملکرد معامله‌گران داشته باشد. ریسک نقدشوندگی به معنی این است که معامله‌گران ممکن است در معاملات خود با مشکلات نقدی مواجه شوند. به عنوان مثال، اگر یک معامله‌گر قراردادی را برای خرید یک دارایی در آینده بخرد و در زمان تعیین شده برای پرداخت قیمت آن، نقد کافی نداشته باشد، ممکن است به مشکلات نقدی برخورد کند. این مشکلات می‌تواند تأثیراتی بر روی معاملات بعدی این معامله‌گر داشته باشد و به طور کلی، تأثیر شدیدی بر روی بازار فیوچرز داشته باشد.
ریسک نقدشوندگی در بازار فیوچرز به دلیل وجود مارجین (پولی که معامله‌گران برای خرید قراردادهای خود واریز می‌کنند) و ابعاد بزرگ معاملات، بسیار مهم است. در واقع، برخی از معامله‌گران، برای کاهش ریسک نقدشوندگی، از استراتژی‌هایی مثل آفست (خروج از همه معاملات در یک بازه زمانی خاص) استفاده می‌کنند. در عین حال، برخی دیگر از استراتژی‌هایی مثل هدج (خرید یک دارایی و فروش دیگری به همان اندازه) استفاده می‌کنند تا ریسک نقدشوندگی را کاهش دهند.
به طور کلی، ریسک نقدشوندگی یک مشکل بزرگ در بازار فیوچرز است که می‌تواند تأثیرات شدیدی بر روی معامله‌گران و بازار داشته باشد. برای کاهش این ریسک، معامله‌گران می‌توانند از روش‌های مختلفی مثل استفاده از استراتژی‌های آفست و هدج استفاده کنند. در نهایت، باید توجه داشت که ریسک نقدشوندگی همیشه وجود خواهد داشت و معامله‌گران باید برای مقابله با آن، استراتژی‌های مناسب را برای خود انتخاب کنند.
تفاوت‌های قانونی در معامله اسپات و فیوچرز
معاملات اسپات و فیوچرز دو روش متفاوت برای خرید و فروش دارایی های مالی هستند. در اینجا ما تفاوت‌های قانونی بین این دو روش را بررسی می‌کنیم.
تعرفه‌ها و هزینه ها
هزینه های مربوط به معاملات اسپات برای خریدار و فروشنده ارزان تر از هزینه های معاملات فیوچرز هستند. در معاملات اسپات ، فروشنده و خریدار فقط هزینه های مربوط به تعرفه های بورس را پرداخت می‌کنند. در مقابل، هزینه های معاملات فیوچرز شامل هزینه های مربوط به تعرفه ها و همچنین هزینه های مربوط به موارد دیگری از جمله ارزش گذاری، نظارت بر موقعیت، تنظیم و پایش موقعیت و غیره می‌شوند.
حقوق مالکیت
در معاملات اسپات ، فروشنده پس از انجام معامله مالکیت دارایی را به خریدار منتقل می‌کند. اما در معاملات فیوچرز، مالکیت دارایی مورد نظر به صورت فیزیکی منتقل نمی‌شود و فقط حقوق مالکیت بر روی دارایی پرداخت می‌شود.
شرایط قرارداد
در معاملات فیوچرز، شرایط قرارداد برای خریداران و فروشندگان قابل تنظیم هستند. این باعث می‌شود که معاملات فیوچرز برای خریداران و فروشندگان قابل تنظیم باشد. در مقابل، در معاملات اسپات، شرایط قرارداد ثابت است و قابل تغییر نیست.
مدت زمان معاملات
معاملات اسپات به صورت فوری صورت می‌گیرد و به طور معمول نیازی به مدت زمان طولانی برای انجام معامله نیست. اما در معاملات فیوچرز، معاملات به صورت مدت‌دار صورت می‌گیرد و معاملات ممکن است برای مدت طولانی مانند یک ماه، یک سال و غیره صورت بگیرد.
مخاطره
مخاطرات در معاملات فیوچرز بیشتر است. در معاملات فیوچرز، مخاطره برای خریداران و فروشندگان بیشتر است زیرا شرایط قرارداد قابل تغییر هستند و ارزش دارایی در آینده مشخص نیست. در مقابل، در معاملات اسپات، ارزش دارایی در زمان خرید و فروش مشخص است و مخاطره کمتری وجود دارد.
مالیات
در معاملات فیوچرز، مالیات بر اساس سود یا زیانی که در طول مدت قرارداد بدست آمده است، محاسبه می‌شود. در مقابل، در معاملات اسپات، مالیات بر اساس سود یا زیانی که در زمان خرید و فروش به دست آمده است، محاسبه می‌شود.
در نهایت، این مهم است که هر کدام از این روش ها برای معامله با دارایی های مالی متفاوت هستند و بسته به نیاز و هدف شخص ممکن است یکی از این روش ها برای او مناسب باشد. به عنوان مثال، اگر شخص به دنبال خرید یا فروش سریع دارایی مالی است، معاملات اسپات بهترین گزینه است. اما اگر شخص به دنبال سرمایه گذاری برای مدت طولانی است، معاملات فیوچرز برای او مناسبتر است.
کاربرد اسپات و فیوچرز در بازار ارز دیجیتال
بازار ارز دیجیتال در دهه گذشته با سرعت بسیاری رو به رشد بوده است. به عنوان یک بازار جهانی، دارای بیش از 20 هزار نوع ارز دیجیتال است که شامل بیت کوین، آلت کوین و حتی شت کوین ها می باشد، که به صورت آنلاین خرید و فروش می شوند. با وجود اینکه بازار ارزهای دیجیتال نسبتاً جوان است، اما در حال حاضر برای سرمایه گذاران بسیاری جذاب است. اما چرا بازار ارز دیجیتال به این اندازه جذاب است؟ بازار ارز دیجیتال به دلیل دو خصوصیت مهم به این اندازه جذاب است. اول اینکه بازار ارز دیجیتال به صورت آنلاین بوده و از هر نقطه جهان قابل دسترسی است. دوم اینکه بازار ارز دیجیتال برای سرمایه گذارانی که به دنبال سود بالا هستند، جذاب است. با توجه به تغییرات سریع در قیمت ارزهای دیجیتال، سرمایه گذاران می توانند در کوتاه مدت سود بالایی بدست آورند.
اما با وجود اینکه بازار ارز دیجیتال جذاب است، بازاری که تغییرات سریع را تجربه می کند، نیاز به ابزارهایی دارد که به سرعت تغییرات را درک کنند و به سرعت به اطلاعات جدید پاسخ دهند. به همین دلیل، اسپات و فیوچرز به عنوان دو ابزار کلیدی در بازار ارز دیجیتال استفاده می شوند. اسپات و فیوچرز دو نوع قرارداد هستند که برای تجارت ارزهای دیجیتال استفاده می شوند. در اسپات، تراکنش بین دو طرف بدون هیچ گونه تعهدی انجام می شود. به عبارت دیگر، اسپات به عنوان یک تراکنش نقدی در نظر گرفته می شود.
از طرفی، فیوچرز به عنوان یک قرارداد آتی برای تجارت ارزهای دیجیتال استفاده می شوند. در فیوچرز، نقدینگی بین دو طرف نیاز نیست و قرارداد برای تاریخی در آینده انجام می شود. این به سرمایه گذاران این امکان را می دهد که یک سرمایه گذاری بلند مدت در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشند. استفاده از اسپات و فیوچرز در بازار ارز دیجیتال برای سرمایه گذاران بسیار مهم است. با استفاده از این ابزارها، سرمایه گذاران می توانند به سرعت به تغییرات بازار پاسخ دهند و سود بالایی را در کوتاه مدت بدست آورند. همچنین، استفاده از این ابزارها به سرمایه گذاران این امکان را می دهد که سرمایه گذاری بلند مدت در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشند و به طول عمر سرمایه خود در این بازار اطمینان داشته باشند.
بازار ارز دیجیتال، پتانسیل رشد و کسب درآمدی بسیار بالایی به همراه دارد و یکی از پرکاربردترین آن ها، ترید می باشد. اگر به حوزه ترید علاقه مند هستید، برای دریافت آموزش ارز دیجیتال و همچنین عضویت در کانال سیگنال ارز دیجیتال می توانید اقدام کنید.
سخن پایانی
در این مقاله، به بررسی و مقایسه دو روش معامله اسپات و معامله فیوچرز پرداختیم. معامله اسپات با تسویه فوری و قیمت توافق شده در زمان معامله، فرصتی برای خرید و فروش فوری دارد و به سرعت به سود یا ضرر می‌انجامد. از طرفی، معامله فیوچرز با تسویه آینده و تعیین قیمت و شرایط معامله در زمان آینده، امکان ریسک‌پذیری و مدیریت بیشتر را به سرمایه‌گذاران می‌دهد. تفاوت‌های دیگری نیز درباره ریسک، قراردادها و مزایا وجود دارد. معامله اسپات، امکاناتی مانند نقدشوندگی بالا و انعطاف‌پذیری بیشتر را فراهم می‌کند، در حالی که معامله فیوچرز با امکاناتی مانند مدت زمان طولانی‌تر برای تحلیل و بررسی، محافظه‌کاری و حفاظت در برابر نوسانات قیمت، ارائه می‌شود.
با این حال، هر دو روش معامله اسپات و معامله فیوچرز قابلیت‌ها و مزایای خود را دارند و توجه به هدف و استراتژی سرمایه‌گذاری، میزان ریسک قابل قبول و زمان مورد نیاز برای تسویه معامله، می‌تواند در انتخاب مناسب بین این دو روش تأثیرگذار باشد. در نهایت، با توجه به نیاز‌ها و اهداف شخصی، باید با دقت و دانش کافی در مورد معامله اسپات و معامله فیوچرز تصمیم‌گیری کنیم تا بتوانیم از فرصت‌ها و ابزارهایی که این دو روش ارائه می‌دهند بهره‌برداری موثری داشته باشیم و در مسیر موفقیت در بازارهای مالی پیش برویم.
عالی بود